Çalışanların emeklilik imkanı sağlamasının ve sağlık hizmetlerinden faydalanması devlete verilen sigorta primi önem arz ediyor. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) prim tutarı çalışan kişinin brüt maaş üzerinden hesaplanarak değerlendiriliyor. Yıllarca verilen bu primlerle sağlık harcamalarının bir kısmı, engelli veya malul olma unsurlarında maaşa bağlamak, raporda alınan iş göremezlik ödeneği, işsizlik maaşı ödeniyor. Prim günü ve yaş tamamlandığında alınacak emekli aylığının karşılığı olarak bu primler kesintiye uğramıyor.
Bu yılı kapsayan günlük yemek ücreti 157.69 TL, aylık çocuk parası 400 TL, aile desteği ise 2 bin liraya yükseldi. İsteğe yönelik sigorta primi en az 6.400, askerlik borçlanması için de günlük tutar 213.36 lira olarak değerlendirildi.
EN AZ PRİM 6.400 TL
Sigorta primini kendi karşılayarak emeklilik hayatı yaşamak isteyenler isteğe bağlı sigorta başlatabiliyor. İsteğe bağlı sigorta primi bu yıl için enaz 6.400 lira, kendi adına ve hesabına tarımsal eylemde olanların ödeyeceği prim de 6 bin 900 lira olarak belirlendi.
Tercihe bağlı olarak sigorta priminde aylık üst sınır da 48 bin 6 liraya yükseldi. Doğum, askerlik borçlanması için günlük tutar 213.36 lira, yurtdışı borçlanma da 300 lira oldu. Bu yıl için günlük yemek parası 157.69 TL, aylık çocuk parası 400 TL, aile zammı-yardımı 2 bin liraya artırıldı.
Tercihe bağlı sigorta, evde çalışanlar için ödenecek prim tutarları, yurtdışı borçlanma önemli olmak üzere merak edilen soruların cevapları ise şu şekilde:
İsteğe bağlı sigorta nasıl başlatılır? Bu yıl ödenmesi gereken ücret nedir?
İlk defa isteğe bağlı sigorta başlatmak isteyenler e-devlet aracılığıyla veya "İsteğe Bağlı Sigorta Giriş Bildirgesi" ile adreslerinin kayıtlı olduğu yerdeki SGK müdürlüklerine başvuru gerçekleştirebilirler.
İsteğe bağlı sigortalılıkta ödenecek prim kişinin tercihine bağlı olmakla birlikte sınırlandırılıyor. En az brüt asgari ücretin yüzde 32'si, en çok da brüt asgari ücretin 7.5 katının yüzde 32'si kadar değerlendirme yapılıyor. Bu yıl isteğe bağlı sigorta yaptıracaklar aylık en az 6 bin 400 lira ödeme yapması gerekecek.
Yaş koşulunu tamamladım. İsteğe bağlı sigortayla borçlanarak emekli olabilir miyim?
İsteğe bağlı sigorta 4A çerçevesinde olup 30 günden az çalışan veya tam gün çalışmayan, başka bir şekilde mecburi olarak sigortalı olma zorunluluğu bulumayanlara primini yatırmasıyla sağlık hizmeti almayı, emekli olma fırsatı sağlanıyor.
İsteyerek prim yatıranların uzun vadeli sigorta kollarına ve genel sağlık sigortasına tabi olmasını sağlar. Yaş şartı tamamsa borçlanma yoluyla toplu ödeme ile erken emeklilik imkanından yararlanabilir.
Yeni asgari ücretin 17 bin 2 lira olmasıyla birlikte çalışan emeklilerden kesilen destek primi kaç lira oldu?
Günlük brüt asgari ücret 666.75 lira olup sosyal güvenlik destek primi tutarı 6 bin 400,8 lira oldu. Esnaf ve çiftçi 4/B primi eşitlenirken aylık alt sınır 6 bin 900, 86 lira, 5 puan teşvikli prim tutarı da 5 bin 900,74 liraya çıktı. Vergiden muaf olan ev kadınlarının (Bağ-Kur) ödemesi gereken prim tutarı da 6 bin 400 lira olarak duyuruldu.
SGK'ya fazladan ödenen sigorta primleri geri istenebilir mi?
Birden fazla iş yerinde çalıştığı için yüksek prim yatıran sigortalıların fazladan ödedikleri primleri geri alma şansları vardır.
SGK, istediği uzun vadeli sigorta primlerinin, yaşlılık aylığı veremediği kısmını geri öder. Tavanı geçen kısmın tamamının sigortalı hissesi çalışana verebiliyor. Ancak emekli aylığı çalışanın mevcut prim gün sayısı üzerinden değerlendirme yapılır. Prim iadesi yapılmaz.
İsteğe bağlı sigortanın şartları nedir?
İsteğe bağlı sigorta girişinde SGK'ya başvuru, 18 yaşını doldurmuş olmak ve her ay prim yatırma imkanınız olması gerekiyor.
Kanuna tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmamak, ay içinde 30 günden az çalışmak, kendi sigortalılığı nedeniyle aylık bağlanmamış olmaması gerekiyor.
Yaşım tutuyor, emeklilik için borçlanmaya yapacağım. Ne kadar bir ücret ödeyeceğim?
Bu yıl borçlanma için günlük prim tutarı 213.36 lira olup, 12 aylık askerlik borçlanması için 76 bin 809 lira, 18 aylık askerlik borçlanması içni de 115 bin 214 lira yatırılması gerekiyor. Tek çocuk için 2 yıllık borçlanma tutarı da 153 bin 619 lira, ihya borçlanması için de günlük 230,03 ödenecek.
Ev hizmetlerinde ayda 10 gün altı ve üstü çalışanlar için bu yıl yatırılacak prim tutarı ne oldu?
Ev hizmetlerinde ayda 10 gün çalışan için en az ev hizmetlerinde ayda 10 günden az işçi çalıştıranlar sadece iş kazası, meslek hastalığı sigortası primi yatırıyor.
Bu çerçevede ödenecek prim tutarı günlük 13.34 lira, 10 gün ve üzeri çalıştırmaları halinde de 216.69 lira oldu. Ev hizmetlerinde aynı işverenin yanında ayda 10 günden az çalışanlar primini yatırabilir.
Yurtdışında yaşayıp borçlanmaya yapacaklar kaç lira prim ödemesi olacak?
Yurt dışı borçlanmada prime esas kazancın yüzde 45'i oranında prim alınıyor. Yurt dışı borçlanması yapacakların günlük en az 300.04 lira prim ödemesi gerekiyor.