Maaş Farkı %36’ya Ulaşabilir
Emekli maaşı, çalışanın emeklilik dilekçesi verdiği yıldan önceki yılın enflasyon ve büyüme oranlarına göre belirlenen bir güncelleme katsayısı ile hesaplanıyor. 2023 yılına ait yüksek enflasyon oranları nedeniyle, bu yıl emekli olanların maaşlarında, 2025 yılında emekli olacaklara göre %36'ya varan bir fark oluşması bekleniyor. Geçmiş yıllarda bu fark %10 ila %20 arasında değişirken, bu yılın olağanüstü ekonomik koşulları, işçilerin daha yüksek maaşla emekli olabilmeleri için bu farkı göze almalarına neden oldu.
Emekli Maaşındaki Fark Neye Bağlı?
2023 yılında yaşanan yüksek enflasyonun etkisiyle, emekli maaşlarında 2024 yılında güncelleme katsayısı oldukça yüksek olacak. Ayrıca, 2024 yılı Ocak ve Temmuz aylarında toplamda %86.16 oranında zam yapılması, bu yıl emekli olanların maaşlarında büyük bir artışa yol açacak. Ancak 2025 yılında bu katsayının düşmesiyle birlikte, yeni yılda emekli olacak kişiler, %36.5’e kadar daha düşük maaş alabilir.
Üç Farklı Dönemde Üç Ayrı Sistem
Emeklilik maaşı hesaplamasında üç farklı dönem ve buna bağlı üç ayrı sistem uygulanıyor: 1999 öncesi, 1999-2008 arası ve 2008 sonrası dönemler. Her dönemdeki çalışma süreleri için farklı maaş hesaplama yöntemleri bulunuyor. Bu hesaplanan maaşlar, başvurunun yapıldığı tarihteki yıl başına göre yeniden güncelleniyor ve Ocak ile Temmuz zamları da uygulanarak ödeme yapılıyor.
2025'te Emekli Olanlar İçin Büyük Fark
2023 yılının yüksek enflasyon oranları dikkate alındığında, 2025 yılında emekli olacak kişiler ile bu yıl emekli olacaklar arasında ciddi bir maaş farkı oluşacak. Eğer enflasyon %38 seviyesinde kalırsa, fark %36.5 olacak; ancak enflasyon %42’ye yükselirse bu fark %33'e düşebilir. Ancak uzmanlar, maaş farkının en az %30 olacağı konusunda hemfikir. Bu durum, pek çok işçiyi emeklilik dilekçesini yıl bitmeden vermeye itiyor.
Maaş Farkı 6 Yıl Boyunca Kapanmayacak
TÜRK-İŞ tarafından yapılan araştırmaya göre, 2023 yılı içinde emekli olanlar ile 2025’te emekli olanlar arasındaki maaş farkı 6 yıl boyunca kapanmayacak. Yani bu yıl emekli olmayan bir işçi, 2031 yılına kadar çalışmaya devam etse bile bu yıl emekli olursa alacağı maaşa ulaşamayacak. Özellikle prime esas kazancı yüksek olan sektörlerde çalışanlar için bu durum daha da çarpıcı hale geliyor.
Kamu ve Özel Sektörde İşçi Kaybı Beklentisi
Özellikle kamu sektörü ve bazı kritik sektörler için, yıl sonuna kadar çok sayıda deneyimli işçinin emekli olmayı planladığı biliniyor. Özel sektörde ise nitelikli çalışanların kaybı, işverenler açısından önemli bir sorun olarak görülüyor. Kamu sektöründe, emekli olduktan sonra çalışmaya devam edilemiyor olması, bu kararı daha dikkatli bir şekilde almayı gerektiriyor.
Meclis Düzenlemesi Bekleniyor
Bu maaş farklarının yarattığı riskler göz önünde bulundurularak, Meclis’in açılmasıyla birlikte bu konuda bir düzenleme yapılması bekleniyor. Ekim ayında gündeme gelmesi beklenen bu düzenleme ile maaş farklarının daha adil bir şekilde yeniden hesaplanması ve işçilerin mağduriyetlerinin giderilmesi planlanıyor.
