Türkiye’de emeklilikle ilgili düzenlemeler, özellikle EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) yasasının yürürlüğe girmesiyle büyük bir değişim yaşadı. Ancak, EYT yasasından yararlanamayan ve 2000 sonrası sigortalı olan bireyler için erken emeklilik fırsatları mevcut.
İşte bu fırsatlar hakkında detaylar:
-
Sigorta Giriş Tarihi ve Şartlar:
- 8 Eylül 1999 sonrası sigortalı olan kadınlar için emeklilik yaşı 58, erkekler için ise 60’tır. Ayrıca, prim gün sayısının 7 bin olması gerekiyor.
- Emeklilik yaşını öne çekmek için bazı avantajlar mevcut.
-
Çocuklar Üzerinden Prim Kazanma:
- Kadın çalışanlar, çocukları üzerinden prim kazanma imkânına sahip. 3 çocuk için borçlanma ile toplamda 6 yıl (2160 gün) kazanılabilir. Çocukların sigortalı olmadan önce doğmuş olması gerekiyor.
-
Askerlik Borçlanması:
- Erkek çalışanlar, askerlik sürelerini borçlanarak sigorta giriş tarihini geriye çekebilir. Bu, emeklilik yaşını en az 1 yıl geriye çekebilir.
-
10 Yıl Prim Yeterli:
- Kısmi emeklilik yöntemiyle, 15 yıl sigortalılık ve 3600 prim günü ile emekli olunabilir. Ancak, bu sistem 9 Eylül 1999 öncesi sigortalılar için geçerli. Sonrasındaki dönemde prim gün sayısı 4500 ve yıl şartı 25 olarak belirlenmiştir.
-
Yüzde 60 İş Gücü Kaybı:
- İş gücünü en az yüzde 60 kaybedenler, sağlık raporu ile malulen emekli olabilirler. Bu durumda en az 1800 gün prim gereklidir.
-
Yıpranma Payı:
- Ağır işlerde çalışanlar, madenciler, gazeteciler ve gemi adamları gibi mesleklerde sigortalılık sürelerine belli oranda gün eklenerek emeklilik hakkı elde edebilirler.
-
Engelli Çocuğu Olan Anneler:
- Başkasının bakımına muhtaç engelli çocuğu bulunan annelere, 1 Ekim 2008 sonrası primlerinin dörtte biri ekleniyor ve yaş şartı bu süre kadar düşürülebiliyor.
Bu bilgiler, EYT yasasından yararlanamayan ve erken emeklilik hakkı arayan bireyler için önemli fırsatlar sunuyor. Emeklilik planlarınızı gözden geçirirken bu avantajları değerlendirmek faydalı olabilir.
