9 bin yıl önce ortaya çıktı! Kış aylarında yok satıyor!

Binlerce yıldır soğuk havaların vazgeçilmez içeceği olan ve eskiden sokak aralarında satılan boza, kış soğuklarının kendini hissettirmesiyle daha çok tüketilmeye başlandı. 9 bin yıl önceye Mezopotamya'da ortaya çıktığı söylenen bozanın ekşisi mi yoksa tatlısı mı daha faydalı? Evde boza nasıl saklanır? Boza yapımında kullanılan malzemeler nelerdir? İşte cevabı...

Yapımında su ve şekerin yanında darı, mısır, arpa, çavdar, yulaf ve buna benzer malzemelerden en az biri kullanılarak elde edilen boza; soğuk havalarda insanların içini ısıtan ve enerji veren bir içecek olarak biliniyor.

B vitamini bakımından oldukça zengin olan ve uzmanlar tarafından anne sütünü arttırdığı belirtilen boza, genellikle tarçın ve leblebi eşliğinde tüketiliyor.

Soğuk havalarda hem bünyesini güçlü tutmak hem de bu geleneksel lezzetin tadına varmak isteyenler soluğu bozacılarda alıyor.

Bozanın ortaya çıkışının 9 bin yıl önceye, Mezopotamya’ya dayandığı ve ardından tüccar gemilerince tüm dünyaya yayıldığı iddia ediliyor.

Kelime kökeni Farsça “bûza/bûze” kelimesinden gelen boza, günümüzde pek çok farklı dilde benzer adlarla karşımıza çıkıyor. 27 yıldır Eskişehir’de bir boza firmasında çalışan Özbek Özkonak, kışın insanların bozaya daha çok rağbet ettiğini söyledi.

Özkonak, “Eskiden kış aylarında sokak aralarında devamlı bozacıların olması, kış mevsiminde boza içilmesini bir gelenek haline getirmiş. Boza sıcağı pek sevmez, o yüzden yazın bozayı korumak biraz daha zor oluyor. Kış şartlarındaysa bozayı muhafaza etmek daha kolay” dedi.

'Fatih Sultan Mehmet bozayı çok severdi' Osmanlı Devleti’nde 300’ün üzerinde bozahane olduğu Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi’nde yer alırken Fatih Sultan Mehmet’in de bozaya düşkün olduğu saray defterlerindeki kayıtlarda görülüyor.

Bizimkinin farkı doğal olması ve koruyucu madde içermemesidir. Böyle olunca da raf ömrü çok uzun olmuyor ama bozada koruyucu madde olduğu zaman tat değişimi yaşanıyor" diye konuştu.

Bozanın çoğu markette bulunan bir ürün olduğundan bahsederek ifadelerine devam eden Özkonak da “Boza kışın çoğu markette bulunan bir ürün. Burada ürettiğimiz bozalar ise katkısız olması sebebiyle tat olarak farklı olduğu için yurt dışına bile sıkça götürülüyor.

Ekşi bozayı bozuk sanıyorlar ama... Bozanın şeker oranına göre ekşiliğinin değişkenlik göstereceğini belirten Özbek Özkonak, bozadan ekşi tat alındığı zaman ürünü bozuk sanan müşterilerinin olduğunu söyledi.Eskişehirli Özkonak, “Bozanın ekşi olması bozuk olduğu anlamına gelmez. Ekşi boza doğal bir şekilde mayalandığı için daha faydalıdır ama halkımız tatlı bozayı daha çok seviyor" açıklamasında bulundu.

Virüsten dolayı paket siparişler arttı "İnsanlar bardaktan alıp içmek yerine paket alıp gitmek, hemen dükkândan çıkmak gibi çözümler üretiyor. Dükkanda yoğunluk olmuyor ama paket alımları arttığı için işlerimiz o yöne kaydı. Ancak elbette geçen yıla kıyasla bir düşüş yaşıyoruz.Boza üretiminde hammadde olarak mısır kullanıyoruz. Diğer bakliyat ürünleriyle de yapılabilir, mesela darı da kullanılabilir ama bizim tercihimiz mısır.

Boza, mayalandırma aşaması olan bir ürün. Kaynama, dinlendirme, karıştırma, süzme gibi süreçlerin ardından son olarak şekerleme aşaması geliyor.Ondan sonra da bozayı müşterilere sunuyoruz. Bardak fiyatımız 3, kilo fiyatımız ise 12 lira."