Corona virüsü yüzeyden bulaşıyor mu? Metal, kumaş ve plastikte...

Yeni tip corona virüsü salgını hızla yayılmaya devam ediyor. Vaka sayısı 218 bin 743 olurken, 8 bin 810 kişi hayatını kaybetti. Diğer yandan araştırmacılar corona virüsünün sırlarını ortaya çıkarmaya devam ediyor. Bu gelişmeler virüsle savaş için oldukça önemli. Geçtiğimiz günlerde bilim insanları corona virüsünün yüzeylerde ne kadar kaldığı hakkında yeni bir araştırma raporu paylaştı. Metal, kumaş, plastik gibi yüzeylerde virüsün ne kadar dayandığı açıklandı. İşte detaylar...

Aralarında Princeton ve Kaliforniya Üniversitesi'nden uzmanların da yer aldığı araştırma grubunun yaptığı yeni testlere göre corona virüs örneğin bakır yüzeyde dört saate kadar dayanıklılık gösterebiliyor. Virüs karton yüzeyde 24 saate, plastik ya da paslanmaz çelik yüzeylerde ise üç güne kadar kalabiliyor. Uzmanlar söz konusu testlerde virüsün kaldığı süre içinde enfeksiyon etkisinin belirgin biçimde azaldığını belirtti.

Alman Federal Risk Değerlendirme Enstitüsü (BfR) de söz konusu araştırmanın sonuçlarına işaret etti. Enstitüsü yaptığı açıklamada, "İnsanları tehdit eden corona virüs kuru dış yüzeylerde varlığını sürdüremiyor. Normalde kuru ortamda virüsün pasif hale gelmesi birkaç saatten birkaç güne kadar sürebiliyor" denildi. Enstitü şu ana dek salgının insanlara, virüsün bulaştığı eşyalarla temas sonrasında bulaştığına yönelik kanıt olmadığını belirtti.

Söz konusu araştırmayı yapan Amerikalı uzmanlar bu sonuçları yeni tip corona virüse yol açan, ilk kez 2002'de görülen enfeksiyon hastalığı SARS'a yol açan SARS-CoV-1'le de kıyasladı. Araştırmacılar her iki virüs tipinin de benzer oranda dayanıklı olduğu sonucuna vardı. Ancak araştırmacılar dayanıklılığın yeni tip corona virüsün neden SARS-CoV-1'den farklı olarak pandemiye yol açtığını açıklamadığına dikkat çekti.

ÖLÜMCÜL VİRÜSLER NEDEN YARASALARDA ORTAYA ÇIKIYOR? Daha önce pek çok can kaybına neden olan Ebola, SARS, Marburg, Nipah gibi virüslerin yanı sıra şimdi de Covid-19'un da yarasalardan kaynaklanmış olabileceği düşünülüyor.

Başka bir deyişle yarasaların evrimsel süreçte uçmasını sağlayan bazı adaptasyonlar aynı zamanda yüksek işlevli bir bağışıklık sistemine sahip olmalarını sağladı.

RAKAMLAR İLE CORONA VİRÜSÜ (EN ÇOK HANGİ YAŞ GRUBUNU TEHDİT EDİYOR?) Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, corona virüs nedeniyle meydana gelen ölüm oranının yüzde 3.4 olduğunu duyurdu. Ancak bu oran, yaş, cinsiyet, sağlık geçmişi gibi nedenlerle değişiklik gösterebiliyor.

100 binin üzerinde kişiye bulaşan virüs 4 bin 284 kişinin hayatına mal oldu. İstatistiklere bakıldığında corona virüse karşı en yüksek ölüm oranı 80 yaş ve üzerindeki kişileri gösteriyor. Bu yaş grubunda corona virüs kapanlardaki ölüm oranı yüzde 14.8. 70 - 79 yaşları arasındaki kişiler için bu oran yüzde 8 olarak açıklandı.

Dünya Sağlık Örgütü'nden alınan veriler üzerine oluşturulan rapora göre, bu oran 60 - 69 yaş grubu için yüzde 3.6, 50 - 59 yaş grubu için 1.3, 20 *29 yaş grubu için yüzde 04. İstatistiklere bakıldığı zaman corona virüs nedeniyle ölüm oranın en az görüldüğü yaş grunu ise 10 -19 , 20 -29 ve 20- 39 yaş grupları.

Söz konusu rapora göre, bu yaş gruplarında corona virüs kapan ve bu nedenle hayatını kaybedenlerin oranı yüzde 0.2. Başka bir deyişle bu yaş gruplarında corona virüs kapan her 1000 kişiden 2'si hayatını kaybetti.

CORONA VİRÜS BELLİ IRKLARI MI HEDEF ALIYOR? İstatistiksel bulgulara göre tüm ırklardaki bireylerin SARS-CoV-2'ye karşı eşit düzeyde kişisel korunması gerekiyor. Dünya Sağlık Örgütü 27 Şubat 2020'de yaptığı açıklamada corona virüsün sınır tanımadığını, ırk ya da etnik köken ayırt etmediğini ve ülkelerin gelişmişlik düzeyi ile bir ilişkisi olmadığını belirtmişti.

CORONA VİRÜSÜN ERKEKLERE BULAŞMA RİSKİ DAHA MI FAZLA? MERS ve SARS da olduğu gibi yeni tip corona virüsünün erkeklere bulaşma riski kadınlardan daha fazla. Kadınların daha az etkilenmesinin nedeni yani viral enfeksiyonlara karşı duyarlılıklarının daha az olmasının; bağışıklıkta önemli bir rol oynayan X kromozomundan ve seks hormonlarından kaynaklandığı düşünülüyor.

Ancak geçtiğimiz günlerde Çin'de yapılan bu araştırma henüz dünyanın diğer bölgelerindeki bilim çevreleri tarafından test edilmedi. Bazı uzmanlar Çin'de görülen kadın erkek arasındaki ölüm oranı farkının sigara kullanımına bağlı olabildiği iddiasında.

SİGARA İÇENLER İÇİN RİSK DAHA MI FAZLA? Zira ülkede sigara kullanımı erkeklerde kadınlara oranla hayli yüksek. Uzmanlar sigara içenler için riskin yüksek olduğunu belirtiyor.

CORONA VİRÜSÜN BULAŞMA ORANI NE? Corona virüs MERS ve SARS'tan daha hızlı bir yayılım gösteriyor. Corona virüsün yayılım katsayısının 2.2 ila 3.8 arasında değiştiği belirtiliyor.

Uzmanlar ayrıca kronik böbrek, karaciğer hastalıkları olanlar, kanser tedavisi görenler için riskin daha yüksek olduğu uyarısında bulunuyor.

EN ÇOK HANGİ ÜLKELERDE CAN KAYBINA NEDEN OLDU? Ortaya çıkan son rakamlara göre, corona virüsün en çok Çin'de ölüme neden oldu. Çin'de Covid-19 salgınında can kaybı 3 bin 161'e yükseldi.

Çin'i İtalya ve İran takip ediyor. İtalya'da corona virüs nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 631 olarak belirtiliyor. İran'da ise bu sayı 291.

Yetkililer, uçakta 183 yolcu ve 6 uçuş görevlisi ile temas eden Steve Walsh'ın Londra'ya indiğinde hiçbir hastalık belirtisi göstermediğini açıkladı. corona virüs bulaşan hasta sayısının ve ölümlerin tüm dünyada artmaya başlamasıyla yerel halk sağlığı yetkilileriyle temasa geçen Steve Walsh'ın corona virüs kaptığı tespit edildi.

HANGİ HASTALIKLAR CORONA VİRÜS ENFEKSİYONUNDA RİSKİ ARTIRIYOR? Corona virüsten ölen kişilerin neredeyse tamamı, virüs bulaştığı sırada başka hastalıklara sahip insanlardan oluşuyor. Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ), Çin'de bu hastalığa yakalananlar üzerinde yaptığı bir analize göre, özellikle kalp damar hastalıkları, diyabet, yüksek tansiyon, kronik solunum yolu hastalıkları ve kanserden muzdarip olanlar yüksek risk altında.

Çocuğa, henüz anne karnında bir cenin iken, vücuduna girebilecek ilk mikroplara karşı kendi spesifik bağışıklık sistemi koruyucusu aktarılıyor. Bu aktarım doğumun ardından anne sütü üzerinden devam ediyor.

Doğuştan var olan bu koruma, akyuvarları oluşturan makrofajlardan ve doğal öldürücü hücrelerden meydana geliyor. Söz konusu akyuvarlar da mukoza ya da deri üzerinden vücuda giren mikroplara karşı saldırıya geçiyor. Bu pasif bağışıklık genelde çocuğu, kendi savunma sistemı oluşana dek koruyor.

Singapur'da 20-23 Ocak tarihlerinde bir konferansa katılan Steve Walsh daha sonra tatil yapmak için Fransız Alpleri'ne gitti. Kaldığı evde bulunan 11 kişiye de corona virüs bulaştıran Walsh, daha sonra Londra'ya geldi.

ÇOCUKLAR NEDEN DAHA AZ TEHLİKE ALTINDA? Yeni tip koronavirüste çocuklar sürpriz bir biçimde toplumun en zayıf gruplarından birini oluşturmuyor. Şu ana dek yaşanan ölüm vakalarında da hiç çocuk yok. Tabii ki virüs çocuklara da bulaşıyor ama onlarda ya bir hastalığa yol açmıyor ya da hastalığı çok hafif atlatıyorlar. Bunun sebebi henüz net bir biçimde anlaşılabilmiş değil. Bazı tıp uzmanlarına göre, bu durumun kökeninde küçük çocukların doğumla birlikte sahip olduğu "spesifik olmayan sistem" var.

'SÜPER BULAŞTIRICI' NE DEMEK? Süper bulaştırıcı da son dönemde sıkça duymaya başladığımız bir tabir. Corona virüs'ün farkında olmadan İngiltere, Fransa ve İspanya'ya yayılmasına neden olan 'süper bulaştırıcı' olarak adlandırılan kişinin kimliği geçtiğimiz günlerde 53 yaşındaki Steve Walsh olarak açıklanmıştı.

Çocukların genelde 10 yaşına kadar kendi spesifik bağışıklık sistemi gelişmeye devam ediyor. Ardından da bu savunma sistemi, yeni mikroplara karşı hayat boyunca, öğrenmeye açık bir şekilde varlığını sürdürüyor.

İngiliz medyası, 2 hafta karantinada kalan Steve Walsh'ın tamamen tedavi edildiğini duyurdu. Fransız Alpleri'nde Walsh'un birlikte kaldığı 4 kişi ve bir çocuğun da testlerde corona virüs kaptığı tespit edildi.

Bu kişilerden birisinin İspanya'nın Majorca kentinde yaşadığı ve ailesine corona virüs bulaşmadığı ortaya çıktı. Böylece corona virüs Singapur'dan İngiltere, Fransa ve İspanya'ya bulaşmış oldu.

Son 20 yılda yapılan çalışmalar sonucunda her 5 kişiden bir kişi corona virüs tipi rahatsızlıkları daha hızlı bulaştırıyor. Steve Walsh örneğinde olduğu gibi 'süper bulaştırıcılar', temasa geçtiği kişilere corona virüs tipi rahatsızlıkları çoğunluktan daha hızlı bulaştırıyorlar.

Bu kişilerin nasıl daha hızlı hastalık bulaştırdıkları ve tespit edilebilecekleri henüz bilinmiyor.

CORONA VİRÜS HAMİLELİKTE ANNEDEN BEBEĞE BULAŞIR MI? "Corona virüs hamilelikte anneden bebeğe bulaşır mı?" sorusu yanıt buldu. İngiltere'nin önde gelen bilim kuruluşlarından Royal College of Obstetricians and Gynaecologists COVID-19 ile ilgili bir rapor yayınladı.

Daily Mail gazetesi tarafından derlenen rapora göre, anne karnındaki bebeğin corona virüs kapabileceğine dair bir kanıtın bulunmadığı bilgisinin altı çizildi.

Aynı raporda corona virüs kapan annelerin bebeklerini emzirebileceği, virüsün bu yolla bebeğe geçtiğiniz gösteren bir bulgunun bulunmadığı belirtildi.