El Nino ve Negatif QBO birleşiyor! Meteoroloji uzmanı uyardı: Bu kış çok sert geçecek

Türkiye'de kış aylarının nasıl geçeceği konusu çok merak ediliyor. El Nino kışı olacağı, sonunda 'kış gibi' bir kış geçireceğimiz uzmanlar tarafından tahmin ediliyor. El nino'nun Negatif QBO ile birleşmesi sonucu kara kış dediğimiz Sibirya soğuklarının ülkemize geleceği konuşuluyor. Peki El Nino kışı ne demek ve gerçekten ülkemize geliyor mu? Bu yıl kar yağışlı geçecek mi? Negatif QBO ne demek? İşte soruların cevapları...

Meteoroloji uzmanı Kerem Ökten sosyal medyadan yaptığı açıklamada havaların aniden soğuyacağını açıkladı. Kerem Ökten şu ifadeleri kullandı: 20 - 30 Ekim arası Ülkemiz normallerden soğuk geçecek. 20 Ekim'e kadar ise gündüzler sıcak, geceler soğuk. Tam hastalık havası. Dikkatli olunmalı... Ekim ayı Sibirya, Rusya ve Avrasya kar rekoru geliyor. El nino ve negatif Qbo ile birleşince çok ilginç bir kış vaad ediyor. Bu kış normal bir kışa benzemiyor. 2002 - 2003 ve 2016 - 2017 sezonundan daha iyi gidiyoruz. Yeni bir Godzilla yaşar mıyız acaba? " dedi.

Peki Negatif QBO ne demek? Meteoroloji uzmanlarının bahsettiği Negatif QBO nedir?

Meteoroloji terimi olan negatif QBO, stratosferde 26-30 aylık bir döngüde (yaklaşık 2 yıllık birikme sonucu) meydana gelen doğu-batı yönlü rüzgarların negatif fazını ifade eder. Bu fazda, stratosferdeki rüzgarlar, ekvatordan kutuplara doğru eser. Bazı hava olaylarını etkileyebilir. Mesela; Daha soğuk kışlar: Negatif QBO, soğuk havayı kutuplardan daha uzak bölgelere yönlendirebilir, bu da Türkiye'de daha soğuk kışlara neden olabilir. Bu, özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri için geçerli olabilir. Daha fazla fırtına: Negatif QBO, tropikal bölgelerde daha fazla fırtına oluşmasına neden olabilir. Bu, Türkiye'de de fırtına riskinin artmasına neden olabilir. Bu, özellikle Karadeniz ve Marmara bölgeleri için geçerli olabilir.

Peki El Nino tam olarak nedir?  Pasifik Okyanusu'ndaki normal koşullar altında, ticaret rüzgarları Ekvator boyunca doğudan batıya doğru eser ve okyanus üzerinde estiğinde sıcak suyu Güney Amerika'dan Asya'ya taşır. Taşınan sıcak suyun yerini okyanusun derinliklerindeki soğuk sular alır. Bu nedenle normalde ticaret rüzgarları sebebiyle Pasifik Okyanusu sıcaklıkları azalma eğilimindedir. El Nino sırasında ise ticaret rüzgarları zayıflar. Bu dönemde sıcak su, batıdan doğuya doğru itilir. Normalde sıcak su Ekvatoral Pasifik’in doğusundan uzaklaşması gerekirken, bu sefer sıcak su buraya taşındığı için deniz yüzey suyu sıcaklığı artar. Doğu Pasifik'teki deniz sıcaklıkları ortalamanın 0,5 °C üzerine çıktığında ise ‘El Nino’ ilan edilir.

Bu etki sadece deniz suyu sıcaklığının artmasıyla kalmaz, bütün dünyada hava şartlarında önemli değişiklikler olur.El Nino aralık ayında etkisini maksimuma çıkarır. Bu nedenle adına, Hz. İsa'ya ithafen İspanyolca olarak El Nino yani ‘küçük çocuk’ denmiştir.

El Nino, Akdeniz üzerindeki alçak basınç sistemini zayıflatması ve Balkanlar üzerindeki yüksek basınç sistemini güçlendirmesi nedeniyle ülkemizi uzun ve etkili bir kış mevsimi dönemine sokuyor. El Nino’ların çoğu sonbahar sonlarında veya kış aylarında zirve yaptığından, en güçlü etkilerini yılın soğuk aylarında gösterir.

TRT Haber'in derlediği bilgilere göre; Dünya, El Nino hava akımının etkisinde. Daha önceki deneyimler, El Nino yıllarında Türkiye'nin içinde bulunduğu Doğu Akdeniz havzasında genelde bol yağışlı kış mevsimlerinin olduğunu gösteriyor. Yani bu durum, yağışa susayan ülkemiz için umut verici bir tabloyu ortaya koyuyor. Meteorolojik verilerin bizler için ne söylediğini Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi ve İklim Bilimci Dr. Okan Bozyurt anlatıyor.

“27-29 Ekim’de kuzeyden ciddi bir sistem bekliyorum. Eğer sapmazsa, Cumhuriyet Bayramı dönemlerinde hava sıcaklıkları hissedilir derecede azalacak. İç kesimlerde, mesela Ankara, Eskişehir, Afyonkarahisar, Kütahya gibi bazı şehirlerde sezonun ilk karı yağabilir.”

El Nino’nun etkili olduğu yıllarda Türkiye’nin bol yağış aldığını söyleyen Bozyurt, sıcaklık detayına vurgu yapıyor. “Bazı El Nino yıllarında bol yağışlı fakat ılık olmuş. Bazı El Nino yıllarında ise yine bol yağışlı fakat soğuk olduğunu görüyoruz. Bu sene özellikle sonbahar ve kış mevsimi bol yağışlı ve soğuk olacak gibi görünüyor. Özellikle kasım ayından itibaren. Şimdi önümüzde ekim ayının ortasına kadar kısa bir kurak dönem var. Ekimin ortasından sonra yeniden yağışlı bir sistemin ülkemize sokulacağını düşünmekteyim.”

Bozyurt: “Balkanlar üzerinden gelecek olan sistem soğuk ve yağışlı olacak gibi duruyor. Bu durumda yurdun iç kesimlerinin yükseklerinde karla karışık yağmur ve kar yağışı bekliyorum. Ekimin 27-29’unda yine kuzeyden ciddi bir sistem bekliyorum. Hatta bu sefer, eğer sapmazsa, Cumhuriyet Bayramı dönemlerinde hava sıcaklıkları hissedilir derecede azalacak. İç kesimlerde belki mevsimin ilk karı da yağabilir diye düşünüyorum.Mesela Ankara, Eskişehir, Afyonkarahisar, Kütahya gibi bazı şehirlerde sezonun ilk karı yağabilir. İstanbul ve çevresinde aralık ayına kadar çok üst seviyede yağışlar görülmüyor. Aralıktan itibarense yoğun yağışlar bekliyorum. Ocak ve şubat aylarında da deniz etkili kar yağışları olabilir.” dedi.

Kasım ayı için de tahminlerin yine soğuk havanın habercisi olduğunu ifade ediyor Bozyurt. “7-10 Kasım arasında yine çok ciddi bir soğuk hava kütlesi bekliyorum” diyerek bu soğuk hava sisteminin de kar yağışı getirebileceğini belirtiyor. Soğuk ve kar yağışlı günlerin ardından ise pastırma yazının geleceğini söylüyor: “11 Kasım gibi yine bir yüksek basınç gelecek. Bir hafta ila 10 gün mevsim normalleri civarında veya biraz da mevsim normalinin üzerine çıkacak bir hava sıcaklığı olabilir. Buna halk arasında pastırma yazı adını veriyoruz. Pastırma yazları genelde 2-3 hafta sürer. Ama bu yıl ben çok uzun sürmesini beklemiyorum. Yani bir hafta 10 gün kadar olacak gibi görünüyor.” Barajlardaki su seviyesinin alarm noktasında olduğu İstanbul’da kuraklık endişe verici bir durum. Ancak meteorolojik tahminlere göre bu, sonbahar ve kış yağışları ile yerini iyimser bir tabloya bırakabilir.