EYT'de yaş şartı ve prim günü ile ilgili son dakika gelişmesi!

EYT ile ilgili son dakika gelişmeler yaşanırken emeklilikte yaşa takılanların akıllarında prim gün ve yaş şartı gündeki en önemli başlıklar arasında. Çalışma bakanı Vedat bilgin aralık ayının sonunu işeret ederken Cumhurbaşkanı Erdoğan ise son kabine toplantısı sonrası yapmış olduğu açıklamada 2023 yılında masamızda EYT olmayacak çözmüş olacağız dedi. İşte EYT’de son gelişmeler kamudanhaber farkıyla...

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin EYT ile ilgili son dakika açıklamasında bulundu. İşte EYT bekleyen milyonlarca vatandaşı ilgilendiren detaylar...

YAŞ SINIRI GELECEK Mİ? Herhangi bir sınırlama getirilmeden yapılacak düzenleme ile yaklaşık 2 milyon kişiye emeklilik hakkının doğacağı, bunun da maliyet yükü ile enflasyona etkilerinin ağır olabileceği değerlendirilmişti.

Bu kapsamda EYT düzenlemesinden faydalanabilmek için prim gün sayısı ve yıl şartının yanı sıra kadınlarda 48, erkeklerde 50 ya da kadınlarda 50 erkeklerde 52 yaş sınırı getirilmesi üzerinde durulduğu belirtilmişti.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nda “yaş sınırı” ilgili alternatifli çalışmalar sürerken, hazırlığın tamamlanmasının ardından teklifin aralık sonu AK Parti grubuna iletilmesi, grupta yapılacak değerlendirmelerin ardından TBMM’ye sunulması bekleniyor.

Parti içinde yapılan değerlendirmelerde herhangi bir yaş sınırlaması olmaksızın yapılacak EYT düzenlemesine iş dünyasından itirazlar geldiği; düzenleme ile 1 milyon 700 bin ila 2 milyon çalışanın bir anda emekli olmasının üretime zarar vereceği ve bunun mal ve hizmet fiyatlarına olumsuz yansıyacağı, emekliliğin işvereni ciddi bir kıdem tazminatı yükümlülüğü ile karşı karşıya bırakacağı, devlete de yıllık 300 milyar TL’lik mali yük getireceği ifade ediliyor.

CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN'DAN EYT AÇIKLAMASI Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye-Azerbaycan-Türkmenistan Devlet Başkanları Birinci Zirvesi'ne katılmak üzere Türkmenistan'a hareket etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Esenboğa Havalimanı'nda Türkmenistan ziyareti öncesi gazetecilerin sorularını cevapladı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, bir gazetecinin "Emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili son günlerde bir tartışma var. Bir yaş şartı getirilecek mi? Emeklilikte yaşa takılanlar ikinci kez yaşa takılacak mı? Bu konuyla ilgili nihai alınan bir karar var mı? Kapsamı, çerçevesi ne olacak?" sorusunu, "Öncelikle tabii EYT konusunda bu ay sonuna kadar bu işi neticelendireceğiz. Şu anda ilgili bakan arkadaşlarım çalışmaları sürdürüyorlar ve inşallah ay sonuna kadar da bunu karara bağlayacağız ve 2023'e masamızdan bunu kaldırarak inşallah girmiş olacağız. Olay bu" sözleriyle cevapladı.

Sosyal güvenlikte aktüeryal denge ve sürdürülebilirlik açısından düzenlemenin kritik önem taşıdığı vurgulanmakla birlikte, seçim arifesinde olunduğu ve kamuoyunda oluşan beklentinin karşılanma düzeyinin sandık sonuçlarına yansıyabileceği hesapları da bir yandan yapılıyor.

Cumhurbaşkanlığı Kabinesinin ardından bir grup gazetecinin sorularını yanıtlayan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, şunları söyledi: “EYT konusunda bizim çalışmamız henüz tamamlanmadı. Çalışmamız bitince açıklayacağız. Burada gizli bir şey yok. Mecliste anlattım; EYT ile ilgili sayılar her ay değişiyor. Haziran rakamları bir buçuk milyon demiştik. Şimdi 1 milyon 800 bin civarı oldu. Bu rakamlar da dahil bilinen verileri değerlendirip hesabımızı ona göre yapmamız lazım. Farklı iş yerlerinde çalışmış hizmet birleştirilmesi yapılmış ya da yapılmamış olanlar var."

"EYT gündeme gelince bize müracaat edenler var. Daha önce kayıtlarımızda dijital ortamda yer almayanlar dosyalarıyla geliyor inceleyip hizmet birleştirilmesi yapılıyor. Bu teknik bir çalışma.

"EYT gündeme gelince bize müracaat edenler var. Daha önce kayıtlarımızda dijital ortamda yer almayanlar dosyalarıyla geliyor inceleyip hizmet birleştirilmesi yapılıyor. Bu teknik bir çalışma. İşçilerin örgütlenme sürecine ilişkin sendikalarla hep görüşüyoruz. Burada bir mevcut yönetmelikte olup uygulanmayan hususlar var bir de değiştirilmesi gereken hususlar var. Biz işkolu yönetmeliğinde bir değişiklik yapacağız. Yasal çalışmamız var onu da meclise götüreceğiz. Mevcut kanunda işveren işkolunu kendi oluşturuyor, bunu kaldırıyoruz. Yapılan işe göre bakarız, hangi iş koluna giriyorsa ona göre işkolunu tayin ederiz. Kanun bize o yetkiyi veriyor. O yetki etkin şekilde kullanılmamış ama şimdi kullanacağız. Sendikalaşmanın önündeki tüm engelleri kaldıracağız.”

EYT’DE YAŞ KONUSUNDA DÜĞÜM VAR. DÜĞÜM ÇÖZÜLÜR MÜ, EYT İÇİN SİZİN AKLINIZDAN GEÇEN FORMÜL NE, YAŞ SINIRI OLUR MU? Peki EYT düzenlemesine yaş şartı getirilecek mi? Konuyla ilgili beklentilerini Vergi Uzmanı ve Ekonomist Muhammet Bayram, CNN Türk’te anlattı. Bayram şu ifadeleri kullandı:

EYT'DE YAŞ ŞARTI: POPÜLİZM DEĞİL, DOĞRU OLANI YAPMAYA ÇALIŞIYORUZ EYT'de yaş şartı sorulan Numan Kurtulmuş, "EYT ile ilgili nihai noktaya geliyoruz. Yaş sınırıyla ilgili de bakanlığımız çalışıyor. Popülizm değil, doğru olanı yapmaya çalışıyoruz" dedi.

ASGARİ ÜCRET Kurtulmuş, asgari ücretle ilgili olarak, "Başından itibaren söylenen bir söz var. Bu da vatandaşımızı enflasyona ezdirmeyeceğiz. Komisyonlar da toplantılarını gerçekleştiriyor. Eminim ki tatmin edici bir sonuç çıkacaktır. Devlet, işveren ve işçi diyalogla buraya kadar geldi. Asgari ücret artışı işverene sıkıntı yaratmayacaktır" diye konuştu.

EĞER YAŞ SINIRI GELİRSE SONRAKİ SÜREÇ NE OLUR? Eğer yaş şartı ortaya gelirse 5 bin prim gününü tamamlayanlar yaşını bekleyecek. Burada tabi en çok sıkışan kesim 1.5 milyon kişi var dediğimizde eleştiri konusu olmuştu. EYT platformu 5.5-6 milyon kişi olduğunu iddia ediyor.

Ama burada 1.5 milyon kişi var. Onlar da ne prim günü ve sigortalılık süresini dolduranlar. Vatandaşların çok büyük beklentisi var. Kıdem tazminatı için hayaller kuruldu, belki harcamalar yapıldı. O yüzden yaş şartının Kabine’de konuşulacağını nihai kararın sayın Cumhurbaşkanı tarafından olumlu bir şekilde verileceğini düşünüyorum.”

Öte yandan Normal şartlarda emeklilikte üç şart aranıyor. Yaş, sigortalılık yılı ve prim gün sayısı. Bunlardan biri eksik olunca emekli olunamıyor. Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesi 8 Eylül 1999’dan önce sigorta başlangıcı olanların yaş sorununu ortadan kaldırıyordu.

Buna göre; erkek 25, kadın ise 20 yıllık sigortalılık süresini doldurduktan sonra 5000 gün primi de tamamladıysa hemen emekli olacaktı. Bu kapsamda 1.5-2 milyon kişi var. Geri kalanlar da bu şartları tamamladığı tarihte maaş alabilecekti.

HENÜZ TAMAMLANMADI Son dönemde düzenlemeye yaş şartı eklenip eklenmeyeceği merak konusu olmuştu. Kadınlarda 48, erkeklerde 50 yaş konuşulmaya başlamıştı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, TBMM’deki bütçe görüşmeleri sırasında yaptığı konuşmada EYT düzenlemesinin henüz tamamlanmadığını söyledi.

Bilgin, “En kapsamlı düzenlemeyi yapacağımızdan kimsenin endişesi olmasın. Çalışma bittikten sonra kamuoyuyla paylaşacağım” dedi. Yani şu anda yaş şartının olup olmayacağıyla ilgili net bir bilgi vermedi. Ay sonunda bu konu netleşecek.

HERKES İÇİN ALTERNATİF VAR Meclis’e gelecek düzenlemeye sayılı günler kalırken, prim gün eksiği olanlar veya sigortalılık süresi dolmayanlar da bu konuda tüm alternatif çözümleri araştırıyor. 8 Eylül 1999’dan önce çalıştığı halde sigortası yapılmayanlar veya bu tarihten sonra başlatılanlar da çare arıyor.

İşte bu durumdaki sigortalının imdadına ‘borçlanma’, ‘hizmet tespit davası’ gibi seçenekler yetişiyor. Kadın ve erkek sigortalılarının eksik günlerini borçlanmayla tamamlama imkanları bulunuyor. Bu da doğum, askerlik, staj ve yurtdışı borçlanmasıyla mümkün oluyor.

ASKERLİK BORÇLANMASI ÖNEMLİ AVANTAJ Askerlik borçlanması prim günü kazandırdığı kadar sigorta başlangıcını da bazı durumlarda öne çeker. Askerliğini sigortalı çalışmaya başlamadan önce yapmış olanlar, askerlik borçlanması yaptıklarında, sigorta başlangıç tarihleri borçlanma süresi kadar geri gelir. Yani 8 Eylül 1999’dan sonra sigortalı olup EYT kapsamına girmeyen bir kişi askerlik borçlanması yaparsa EYT hakkından yararlanabilir.

Burada askerlik süresi ve 8 Eylül 1999’dan ne kadar sonra sigortalı olunduğu belirleyici oluyor. Eğer askerliği sigorta başlangıcından sonra yaptıysanız ve prim gününüz 5000’den azsa primi tamamlamak açısından da askerlik borçlanması büyük katkı sağlar.

Borçlanmanın günlük tutarı şu anda 69 lira. 18 ay (540 gün) askerlik borçlanması yapanlar 31 Aralık 2022’ye kadar 37 bin 272 lira ödeyerek tüm bu süreleri primine ekletebilir.

Son kararı Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın vereceği EYT düzenlemesinde kadınlarda 48, erkeklerde 50 yaş olacağı iddia edilen yaş sınırının 46 ve 48'e düşeceği belirtirken, diğer bir seçeneğin de masada olduğu öğrenildi.