Mardin’deki Kazılarda 450 Bin Yıllık Gizemli Geçmiş Gün Yüzüne Çıktı

Anadolu'daki arkeolojik kazılara ilişkin dosya haberinin üçüncü bölümünde, Mardin'in Kızıltepe ilçesindeki Uluköy Mağarası'ndan elde edilen bulgular inceleniyor. Mardin Artuklu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü'nden Doç. Dr. Ergül Kodaş’ın liderliğindeki ekip, iki yıl önce bölgede yapılan yüzey araştırmalarının ardından mağarada kurtarma kazısı yapma kararı aldı.

Geç Roma, Erken Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait tarihi yapılar, kalıntılar ve taş evlerin bulunduğu Uluköy Mahallesi'nde, geçen yıl Mardin Müze Müdürlüğü gözetiminde kurtarma kazılarına başlandı.

Doç. Dr. Kodaş’ın liderliğindeki kazılarda, ilk sezonda 200 bin yıl öncesine ait buluntulara ulaşıldı. Bu yıl ise 23 metre uzunluğunda ve 16 metre derinliğindeki mağarada yapılan çalışmalarda, Paleolitik Çağ'a ait 450 bin yıllık eserler keşfedildi.

2022 yılında yaptıkları yüzey araştırmalarında Uluköy Mağarası’nın bulunduğunu ve bazı bölgelerin tahribata uğraması nedeniyle Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü tarafından kurtarma kazısının başlatıldığını açıkladı.

Kazılara bu yıl da devam ettiklerini belirten Kodaş, bölgenin milattan önce 500 bin yıl ile 50 bin yıl arasındaki kültürel ve teknolojik gelişimlerine dair önemli bilgiler sağladıklarını ifade etti.

Yüzey araştırmalarında, Paleolitik Çağ’a ait buluntuların milattan önce 20 binlerden daha eski olduğunu düşündüklerini belirten Kodaş, kazılar sonucunda bu tarihin milattan önce 450 bin-500 bin yıl kadar geriye gittiğini anladıklarını söyledi.

Kazılarda elde edilen yeni tabakalar sayesinde, bulguların tarih aralığını 250 bin-200 bin yıl öncesine kadar genişlettiklerini vurguladı. Ayrıca, buluntuların Aşölyen kültürünün sonuna tarihlendiğini ve bu durumun yaklaşık 450 bin yıla kadar uzandığını belirtti.

Kazılarda, döneme ait yontma taş buluntuları ve birçok kemik parçası elde edildiğini söyleyen Kodaş, bu bulguların dönem hayvan popülasyonlarını ve insanların beslenme biçimlerini anlamalarına yardımcı olduğunu vurguladı.

Yontma taşlar arasında Levant Suriye hattına özgü Yavridyen olarak adlandırılan çok eski yontma taşların bulunması da önemli bir keşif olarak kaydedildi. Ayrıca, Anadolu'da ilk kez Uluköy Mağarası'nda tespit edilen Hummal Endüstri geleneği, bu buluntular arasında öne çıkıyor

Kodaş, Kuzey Mezopotamya bölgesinde Paleolitik Çağ’a dair çok az araştırma yapıldığını belirterek, Uluköy Mağarası’nın bu döneme ait yapılan ilk kazı olduğunu ifade etti. Yüzey araştırmalarının yanı sıra Güneydoğu Anadolu'daki bu mağara kazısının bölgedeki tarihsel malzemelerin anlaşılmasına katkı sağladığını sözlerine ekledi.