Milyonlarca kişiyi ilgilendiriyor! İstisna hakkında merak edilenler

Asgari ücrete vergi istisnasıyla birlikte hem özel sektör hem de kamuda bordrolar yeniden düzenleniyor. Brütten ücret hesaplanan işyerlerinde vergi istisnası çalışanlara avantaj sağlayacak. Ağustos ayı itibarıyla çalışanların gelir vergisine uygulanacak istisna tutarı artacak. Brüt maaş alan herkes 638 liralık vergi istisnasından yararlanacak.

Bu tutar tüm çalışanlar için gelir vergisinden indirilecek. Ancak asgari ücretli ağustos ayında yüzde 20 gelir vergisi dilimine gireceği için gelir vergisi istisna tutarı da artacak. Buna göre, gelir vergisi istisnası ağustos ayında 739 liraya, eylül, ekim, kasım, aralık aylarında da 850.68 liraya çıkacak.

Vergi indirimi ile yüksek ücretlilerin bordrolarında da daha az vergi hesaplanacak. Yıl içinde vergi diliminin artması nedeniyle net ücreti azalan çalışanlar brüt ücretten hesaplanması ile bu yıl ilk kez avantajı hissedecek. Örneğin, brüt ücreti 8 bin lira olan personele bu yıl ocakta 6 bin 395 lira ödenecek. İstisna olmasaydı alacağı net maaş 5 bin 720 lira olacaktı. Yeni vergi istisnasıyla 675 lira fazla gelir elde edecek. Asgari ücrette vergi iadesinin ayrıntıları ve merak edilen bazı soruların yanıtları ise şöyle:

1- Vergi istisnası nasıl hesaplanacak? Çalışanın tabi olduğu vergi dilimine göre ilgili aydaki kazancının gelir vergisi hesaplanacak. Hesaplanan vergiden, asgari ücret için ödenmesi gereken gelir vergisi ve damga vergisi mahsup edilecek. Kalan vergi tahsil edilecek. Örneğin brüt ücreti 8 bin lira olan işçinin istisna nedeniyle 638 lira gelir vergisi, 37.98 lira damga vergisi alınmayacak.

2- Vergi istisnası olmasaydı bu yıl net asgari ücret ne kadar olacaktı? Bu yıl için asgari ücret brüt 5.004 lira, net de 4 bin 253 lira oldu. Vergi istisnası olmasaydı ve mevcut sistem devam etseydi net asgari ücret 3 bin 952 lirada kalacaktı. Eşi çalışmayan üç çocuklu asgari ücretlinin eline geçen net ücret 4 bin 215 lira, temmuz ayından itibaren de 4.002 liraya düşecekti.

3- Vergi istisnası tutarı yılsonuna kadar aynı mı kalacak? Ağustos ayından itibaren çalışanların gelir vergisine uygulanacak istisna tutarı artacak. Brüt asgari ücretten yüzde 15 sigorta primi kesintisi yapıldıktan sonra kalan tutara yüzde 15 gelir vergisi uygulanarak gelir vergisi tutarı bulunuyor. Tüm çalışanlar için 638 lira gelir vergisinden indirilecek. Ancak asgari ücretli ağustosta yüzde 20 gelir vergisi dilimine girdiğinde bu istisna tutarı artacak. Temmuza kadar 638 lira olan bu tutar ağustosta 740 lira, eylül, ekim, kasım ve aralıkta da 850 lirayı geçecek. 4- İkramiye, prim, ek ders ücreti de istisna kapsamında mı? İstisna aynı ayda yapılan ücret ve ücret sayılan ödemelerin toplamına bir kez uygulanacak. Maaş ödemesiyle aynı dönemde yapılan prim, ikrâmiye, huzur hakkı, mesai ücreti, döner sermaye ücreti, ek ders ücreti gibi ödemeler de dikkate alınarak istisna uygulanacak.

5- Birden fazla işverenden ücret alanların durumu ne olacak? Birden fazla işverenden ücret alanın vergi istisnası sadece en yüksek olan ücrete uygulanacak. Örneğin, bir işverenden 8 bin lira, ikincisinden 5 bin lira ücret alan sadece 8 bin lira aldığı ücret için vergi istisnasından yararlanacak. Diğer işverenden aldığı ücretin tamamı veriye tabi tutulacak. Yıllık beyanname verilmesi gerektiği durumda da istisnadan faydalanılabilecek. 6- Part-time çalışanlar için de vergi istisnası söz konusu mu? Kısmi zamanlı çalışıp, tam zamanlı çalışmayan örneğin aylık 15 gün çalışan bir çalışana 4 bin 253.40 liralık istisna tam olarak uygulanacak. Taksici, dolmuşçu, terzi, kuaför gibi basit usule tabi mükelleflerin yanında çalışanlar da istisnadan yararlanacak.

7- Çeşitli yasalarla teşvik kapsamında çalışanlar da istisnadan yararlanabiliyor mu? Serbest, teknoloji bölgeleri, Ar-Ge kanunu kapsamında uygulanan teşviklerde çalışanların ücretlerine öncelikle istisna uygulanacak, istisna sonrası kesilen vergi tutarı işveren lehine muhtasar beyannamede tahakkuktan terkin edilecek. 8- Düşük tavandan kıdem tazminatı alanlar için bir fark oluştu mu? Memur maaş zamları ve ilave artışla birlikte kıdem tazminatı tavanı 1 Ocak ile 30 Haziran tarihleri arasında 10 bin 596 lira oldu. Daha önce açıklanan düşük tavandan kıdem tazminatı alan işçilerin her bir yıllık çalışması için 252 liralık fark oluştu. Örneğin, işyerindeki çalışması 8 yıl süren işçi 2 bin 16 lira, işyerindeki çalışması 12 yıl süren de 3 bin 24 lira fark kıdem tazminatı ödenmesi gerekecek.

9- Asgari Geçim İndirimi kamu özel tüm çalışanlar için kalktı mı? Yapılan düzenlemeyle 1 Ocak'tan itibaren yapılan ücret ödemelerinde asgari geçim indirimi uygulanmayacak. İstisna nedeniyle alınmayacak vergi, ilgili ayda aylık asgari ücret üzerinden hesaplanması gereken vergiyi aşmayacak. 10- Vergi istisnası yüksek ücretlilere avantaj sağlar mı? Vergi istisnası daha yüksek ücretlilerde de avantaj sağlıyor. Bu indirim yüksek ücretlilerin vergi hesabında da eksi olarak dikkate alınırken, ücret bordrolarında daha az vergi hesaplanacak. Brüt ücreti 8 bin lira olan işçi vergi istisnası olmasaydı 5 bin 720 lira alacaktı. Vergi istisnası ile maaşı 675 lira artacak.