Türkiye'de konut kiralarına getirilen yüzde 25'lik zam sınırının önümüzdeki temmuz ayına kadar uzatılıp uzatılmayacağı belirsizliğini korurken, ev sahipleri yeni kiralamalarda çözüm arayışına girdi. Bu belirsizlik nedeniyle ev sahipleri, yeni kiralamalarda kontrat dışında sözleşme talebinde bulunuyor. İlginç bir şekilde, bu sözleşmelerde "Kanunların belirlediği yüzde 25'lik zam sınırı yeni zam döneminde bağlayıcı olmayıp, kiraların enflasyon oranında artırılması" gibi maddeler yer alıyor.
Geçen yıl uygulanan yüzde 25'lik zam sınırının temmuz 2024'ten sonraki dönemde devam edip etmeyeceği belirsizliğini korurken, bu durum yeni kontratlarda kiracı ve ev sahipleri arasında anlaşmazlığa neden olmuş durumda. Ev sahipleri, yeni kiracılara kontrat dışında sözleşme dayatmaya başladı. Sözleşmelerde, yüzde 25'lik zam sınırının bağlayıcı olmadığına dair ifadelerin yanı sıra "bir yıllık peşin ödeme" ve "ev sahibinin gerekçe göstermeden evden tahliye talebi yerine getirilecektir" gibi maddeler de bulunuyor.
Emlak işiyle uğraşan Murat Gözüpek, konut satışlarında yaşanan düşüşün konut sektöründe finansman sorunlarına işaret ettiğini belirtiyor. Bu durumda, tüketicilerin krediye ulaşamadığı için kiralık evlere yönelmesi, kiralık evlerin değerini artırıyor.
Ev sahipleri, sözleşmelerde yer alan maddelerle kendilerini koruma altına almak istiyor. Yüzde 25'lik zam sınırının bir yıl daha uzatılması durumunda ev sahipleri, enflasyona karşı güçsüz kalacaklarını ifade ediyorlar. Ancak, emlakçılar bu tür sözleşmelerin yasalara aykırı olduğunu, avukatlar ise karşılıklı onaylanan sözleşmelerin geçerli olduğunu belirtiyor.
Kiraların enflasyon oranında artırılması konusundaki bu sözleşmelerin yasal statüsü, iki tarafın rızasına dayanıyor. Ev sahipleri, sözleşmeyi kiracıya evi vermeden önce imzalatmayı tercih ediyor. Yıl içinde bu sözleşmeye uyulmaması durumunda ev sahipleri yasal haklarını koruyabiliyorlar.
Aralık 2023 itibarıyla Türkiye genelinde ortalama konut kira fiyatının 14 bin 472 TL olduğu belirtilirken, İstanbul'da kiralık konut fiyatlarının son bir yılda yüzde 78 arttığı gözlemleniyor. İstanbul'da bazı ilçelerde ise değer azalışı yaşandığı kaydediliyor. Bu durum, kiralık ev piyasasının önemli bir değer kazanmasına neden oluyor.
