Kur Korumalı Mevduat (KKM) sistemindeki vergi avantajının kaldırılmasıyla birlikte, şirketler yeniden döviz mevduatlarına yönelmeye başladı. Bireylerin döviz talepleri azalırken, tüzel kişilerin döviz hesaplarındaki artış dikkat çekti. Merkez Bankası'nın 6 Eylül verilerine göre, bireylerin döviz mevduatları 251 milyon dolar azalırken, tüzel kişilerin döviz mevduatları 1,1 milyar dolar arttı. Şirketlerin döviz mevduatlarının toplam büyüklüğü 66,7 milyar dolara ulaştı.
Tüzel Kişilerin Dövize Yönelimi Artıyor
Temmuz ayında başlayan vergi avantajının kalkmasıyla birlikte tüzel kişilerin döviz hesaplarında önemli bir artış yaşandı. Temmuz'un ilk haftasında 2 trilyon 36 milyar TL düzeyinde olan şirketlerin döviz mevduatları, Eylül ayının ilk haftasında yüzde 15 artarak 2 trilyon 330 milyar TL'ye yükseldi. Ekonomistler, bu artışın, şirketlerin dövizle ödeme yapma zorunluluğu nedeniyle döviz mevduatlarını artırma eğiliminden kaynaklandığını belirtti.
TL Mevduatlarında Düşüş
Bankacılık sektörünün toplam mevduatı 6 Eylül haftasında 145,8 milyar lira düşüşle 17 trilyon 809,7 milyar liraya geriledi. Aynı dönemde TL cinsi mevduatlar yüzde 1,74 düşüş gösterirken, döviz cinsi mevduatlar yüzde 0,42 arttı. Toplam döviz mevduatları 203,8 milyar dolar seviyesinde gerçekleşirken, bu tutarın 172 milyar doları yurt içinde yerleşik kişilere aitti.
Döviz Talebini Sınırlama Çabaları
Ekonomi yönetimi, tüzel kişilerin döviz talebini sınırlamak için çeşitli adımlar attı. Tüzel kişilerin KKM'den TL mevduata geçişlerini teşvik eden yeni düzenlemelerle döviz talebinin azalması hedefleniyor. Bu adımların etkisi zamanla görülecek.
KKM'de Düşüş Sürüyor
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, 6 Eylül haftasında KKM'de 19,7 milyar TL'lik düşüş yaşandı. KKM bakiyesi 1 trilyon 574 milyar TL'ye gerilerken, toplam mevduatlar içerisindeki payı yüzde 9,1'e düştü.
Yabancı Para Kredi Hacmi Büyüyor
Şirketlerin yabancı para kredi kullanımı da artmaya devam ediyor. Temmuz başında 4,9 trilyon TL olan yabancı para kredi hacmi, Eylül ayının ilk haftasında yüzde 10 artarak 5,4 trilyon TL'ye ulaştı.
Merkez Bankası Rezervlerinde Düşüş
Merkez Bankası'nın toplam rezervleri, 6 Eylül haftasında 2 milyar 612 milyon dolar azalışla 146,7 milyar dolara geriledi. Brüt döviz rezervleri de aynı dönemde 86,5 milyar dolara düştü.
