Son dönemde dünya genelinde zatürre vakalarında beklenmeyen bir artış yaşanmaktadır. Zatürre, akciğer dokusunda iltihaplanmaya neden olan bir hastalıktır ve genellikle virüsler ve bakteriler tarafından tetiklenir. Çin'de, özellikle çocuklarda zatürre vakalarında artış olduğu bildirildi.
Çin'deki sağlık kurumları, 2023 Kasım'ında influenza, COVID-19 ve bazı bakteriyel enfeksiyonlarda artış tespit etti. Ancak, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) vakaları inceledikten sonra, anormal bir mikrop veya hastalık etkeni bulunmadığını belirtti.
COVID-19 önlemleri nedeniyle bağışıklık sistemlerinin zayıflamış olabileceği düşünülmektedir. WHO, özellikle çocuklarda, COVID-19 kısıtlamaları süresince bağışıklık eksikliği riskinin artabileceği uyarısında bulunmaktadır.
Benzer şekilde, İngiltere, Fransa, Danimarka ve ABD gibi ülkelerde pandemi önlemlerinin sona ermesiyle grip ve benzeri hastalıklarda önemli artışlar yaşanmıştır. Türkiye'de de salgın hastalıkların hastaneleri yoğunlaştırdığı bilinmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, zatürre dünya genelinde beş yaş altı çocuk ölümlerinin başlıca nedenidir. 2019'da, beş yaş altı çocuk ölümlerinin %14'ü zatürreden kaynaklanmıştır. 2019'da 740 binden fazla çocuk zatürre nedeniyle yaşamını yitirmiştir.
Zatürre Nedir ve Belirtileri Nelerdir?
Zatürre, akciğer dokusunun iltihaplanmasıyla karakterizedir. Yüksek ateş, titreme, öksürük, balgam üretimi, nefes darlığı ve güçsüzlük gibi belirtilerle kendini gösterir. Kronik hastalıkları olanlar, yaşlılar, küçük çocuklar ve bağışıklık sistemi zayıf olanlar zatürreye daha duyarlıdır.
Zatürre genellikle solunum yoluyla bulaşır. Hasta kişilerin öksürmesi ve hapşırmasıyla yayılan damlacıkların solunması veya bu damlacıkların bulaştığı yüzeylere dokunmak enfeksiyonun yayılmasına neden olabilir.
Tedavi, enfeksiyonun tipine bağlı olarak antibiyotikler, dinlenme, sıvı alımı ve gerekirse hastanede tedaviyi içerebilir. Ayrıca, bağışıklık sistemini güçlendirmek için aşılar ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları önerilir.
Zatürreden Nasıl Korunabiliriz?
Zatürreye karşı korunmanın temel yolu, bağışıklık sistemini güçlendirmektir. Pnömokok aşıları ve grip aşıları, risk altındaki gruplar için önerilir. El hijyeni kurallarına uyulmalı, sigara içilmemeli, düzenli egzersiz yapılmalı ve dengeli beslenilmelidir.
Zatürrenin yayılmasını önlemek için hastalık belirtileri gösteren kişilerin evde dinlenmeleri, sık el yıkamaları ve kapalı ortamları havalandırmaları önemlidir. Ayrıca, risk altındaki kişilerle temas halinde olanların maske kullanmaları da önerilir.