Türk Devletleri Teşkilatı üyesi ülkeler, ortak bir alfabe üzerinde anlaşmaya vardı. Türkiye'nin kullandığı 29 harfe ek olarak Q, X, N, A ve U harflerinin dahil edildiği 34 harflik "Ortak Türk Alfabesi" sayesinde Türk dünyasında iletişim kolaylaşacak. Her ülke bu havuzdan kendi ihtiyaçlarına uygun harfleri seçerek kendi alfabesini oluşturabilecek.
Latince Çatı Alfabe, Farklı Kullanımlar
Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Osman Mert’in verdiği bilgilere göre, hiçbir ülke 34 harfin tamamını kullanmayacak. Türkiye, Azerbaycan ve KKTC mevcut alfabelerini korurken, Kazakistan ve Kırgızistan Kiril Alfabesi’nden Latin Alfabesi’ne geçiş yapacak. Prof. Mert, “Lehçeler arasında harf farkı olsa da bu farklılık, anlaşılabilirliği etkilemeyecek. Ülkeler kendi parlamentolarında onay aldıktan sonra 29 harf üzerinden birleşik bir yapıya ulaşacak” ifadelerini kullandı.
Kültürel Birlik ve İş Birliği Güçleniyor
Ortak alfabenin Türk dünyası için kültürel yakınlaşmada bir dönüm noktası olduğunu belirten Mert, bu adımın Türk dünyası arasındaki iş birliklerini güçlendireceğini vurguladı. “Artık Edirne’den Altay Dağları’na kadar, yalnızca konuşarak değil, tabelalar dahil, yazılı metinler üzerinden de seyahat edilebilecek,” diyen Mert, lehçelerin birbirine olan uyumunun bu geçişi kolaylaştıracağını belirtti.
Yeni Harflerin Kullanımı ve Okunuşu
Türkiye Türkçesinde olmayan sesleri içeren harflerin kullanımı konusunda da açıklama yapan Mert, diğer Türk lehçelerindeki harflerin gerektiğinde kullanılabileceğini belirtti. "Örneğin Kazakça bir kelime yazarken Türkiye Türkçesinde olmayan bir sesi içeren harfi, Kazak alfabesindeki şekliyle kullanmak mümkün olacak," dedi.
Türkiye’nin Tecrübesi Öncü Oldu
Türk Dil Kurumu ile 2017’den bu yana yakın iş birliği içinde olan Kazakistan, alfabe çalışmalarında Türkiye'nin 96 yıllık Latin alfabesi deneyiminden yararlandı. Türkiye'nin liderliğinde şekillenen bu süreç, ortak alfabenin hızlı ve verimli bir şekilde hayata geçmesinde etkili oldu.
