SGK, emekli maaşlarının dışında 85 milyon kişinin sağlık, tedavi, ilaç ve tıbbi alanlarda ihityaçlarını gideriyor. Geçtiğimiz yıl prim geliri 1 trilyon 463 milyar olmak üzere SGK'nın toplam geliri 2 trilyon 192 milyar lira olduğu hesaplandı. Toplam haracamaları ise 1 trilyon 408 milyar TL'si emekli aylıkları olmak üzere toplam 2 trilyon 232 milyar lira olarak açıklandı.
TAHSİL ETME SEÇENEKLERİ
SGK gelir gider tablosunu rayına koymak için 1307 belediyedeki 96 milyar TL olan ödemeyi geri almak için kolları sıvadı. Mevzuatta net bir şekilde ifade edilen tahsilat işlemleri SGK'ya destek olurken, belediyeler ile görüşme gerçekleştirmek için toplantı düzenlemeye çalışıyor. Belediyelerin prim borçlarının tahsilat etme seçenekleri şu şekilde:
GECİKME CEZASI VE FAİZİ DEVREDE
Ay içerisinde çalışmış olan kişilerin(sigortalıların) SGK'ya ulaştırmaları beraberinde gelen ayın 26'sına kadar gerçekleştiriliyor. Ulaşan verilere göre tahakkuk eden sigorta primlerinin yine çalışmanın bulundupu ayı takip eden ayın sonuna kadar ödenmesi talep ediliyor.
Belediyeler bu ödemeyi sağlamazsa ilk 3 ay yüzde 3 oranında gecikme cezası, sonrasında gecikme faizi devreye alınıyor.
ÖDEME YÖNTEMLERİ
Belediyeler bu duruma rağmen hala ödeme yapmamışlar ise bu kez bir araya geliniyor ve yapılandırmak için seçenekler değerlendirmeye alınıyor. Borçlarını yatırmaları için taksitlendirme tercihi sunuluyor. Tahsilat görüşmelerinde belediyeler ellerindeki gayrimenkulleri ortaya koyabiliyorlar.
Mevcut bedelleri mevzuat kapsamında açıklanarak söz konusu gayrimenkuller borçlar yerine SGK'ya bünyesine girebiliyor. Okul, hastane ve cami gibi kamu açık alan veya gayrimenkuller borçlar yerine SGK tarafından istenmiyor. SGK belediyelerin faaliyetlerde bulundukları binalara da istemiyor. Bu aşamada belediyelere birçok kez ödeme uyarısı iletiliyor.
BELEDİYE BÜTÇESİNDEN ÖDEME
Bir başka tahsilat seçeneği olarak genel bütçe vergi gelirlerinden kesintiye uğraması. Bu sistem sadece belediyelerin kendi borçları için sağlanıyor. Bu tahsilat yöntemi belediye şirketlerinin borçları için uygulamaya alınmıyor.
EN UYGUN YÖNTEM
Tüm bu ödeme aşamaları, yöntem ve uyarılara rağmen yine borç ödenmezse, en son icra yöntemine başvuruluyor. Belediye şirketlerinin borçları için icra yöntemi en uygun yöntem olarak değerlendiriliyor.
BORÇLAR GİDEREK KATLANDI
Son raporlara göre 1307 belediyenin 96 milyar TL'lik prim borcunun yüzde 80'i belediyelerin şirketlerine ait olduğu görülüyor. Bu borçların da yüzde 80'i CHP'li belediyelerin. 30 büyükşehir belediyesinin borçlarının yüzde 76'sı CHPli belediyelere ait.
SGK'ya borcu; 1 milyar liranın üzerinde olan 6 ilçe bulunuyor. Bu 6 ilçeden 5'i CHP belediyesi. 500 milyon lirayı aşan borcu olan 26 ilçe yer alıyor, bunların 24'ü CHP'li.
Gittikçe artan borçlar şu şkeilde:
*Adana Büyükşehir Belediyesi'nin 2019'da 327 milyon TL olan prim borcu Mart 2024'te yani beş yılda 9 kat yükselerek 3 milyar TL'ye dayandı.
*İstanbul Büyükşehir Belediye'sinin 2019'da 70.8 milyon TL olan borcu, Mart 2024'e kadar 46 kat yükselerek 3.3 milyar TL olarak açıklandı.
*Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin 160.4 milyon TL olan borcu 5 yılda 25 kat artış kaydederek Mart 2024'te 5.7 milyar TL'ye dayandı.
*İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin 2019'da 6.1 Milyon TL olan borcu beş yılda rekor orana ulaşarak ve 885 kat arttı. Mart 2024 itibariyle 5.4 milyar borcu var.
*Şişli Belediyesinin 127 milyon TL olan borcu beş yılda 13 kat artarak Mart 2024'te 1.8 milyon oldu.
