Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), enflasyonla mücadele kapsamında çeşitli ekonomik araçları devreye alarak net fonlamayı pozitife çevirdi ve TLREF faizi %50’nin altından %52,34’e yükseldi. Ancak, bu olumlu gelişmelere rağmen standart TL mevduat faizleri beklenen artışı göstermedi.
TLREF Faizi ve Net Fonlama Durumu
Merkez Bankası'nın müdahaleleri sonucunda, net fonlamanın geçtiğimiz hafta itibariyle 50,4 milyar lirayı aşarak pozitife dönmesi sağlandı. Piyasalarda gösterge faiz olan TLREF faizi ise %50’nin altındaki seviyesinden yükselerek %52,34’e çıktı. Bu durum, Merkez Bankası'nın döviz kurlarındaki aşırı yükselişi sınırlama ve TL’nin reel olarak değerlenmesini sağlama çabalarının bir yansıması olarak değerlendiriliyor.
Standart TL Mevduat Faizlerinde Yetersiz Artış
Yüksek faiz oranlarının döviz kurlarına olumlu yansıdığı gözlemlense de, standart TL mevduat faiz oranları istenilen seviyelerde artış göstermedi. Ağustos ayında, bankaların sunduğu standart TL mevduat faizleri ortalama %45 seviyelerinde başladı. Bazı bankalarda faiz oranları %52'ye kadar çıkarken, bazı bankalarda ise %40-45 arası seviyelerde kaldı. Bu oranlar, son iki aydır büyük ölçüde sabit kalmış durumda.
Merkez Bankası ve Faiz Oranları
Merkez Bankası'nın verilerine göre, 3 aya kadar vadeli TL mevduat faiz oranları 2 Ağustos haftasında %59,07’ye düştü. Bu oran, bir önceki haftada %59,25 olarak ölçülmüştü. Yüksek faiz oranları, bankacılık sektörünün kur korumalı mevduatlar ve standart TL mevduatlarının toplam içindeki payını artırmayı hedefliyor. Ancak, bankaların sunduğu standart TL mevduat faizleri, bu yüksek oranlara yaklaşmadı.
BDDK Verileri ve Mevduat Dağılımı
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, standart TL mevduatın toplam mevduat içindeki payı %50’nin üzerinde bulunuyor. Temmuz'un son haftasında %52,35’e kadar çıkan bu oran, 2 Ağustos haftasında %51,98’e geriledi. Aynı dönemde standart TL mevduat hacmi de 139,82 milyar lira azalarak 8 trilyon 724 milyar 350 milyon liraya indi.
Küresel Piyasalardaki Etkiler
Geçtiğimiz hafta küresel piyasalarda yaşanan sert çalkantılar, hisse senedi piyasasında büyük düşüşlere ve döviz kurlarında yukarı yönlü hareketlere yol açtı. Bankacılık sektörü kaynaklarına göre, net uluslararası rezervler geçen hafta 6,6 milyar dolar azaldı. Ayrıca, TCMB'nin döviz kurunda artan oynaklığı azaltmak amacıyla piyasaya döviz arz ettiği belirtildi. 2 Ağustos haftasında nette 0,5 milyar dolarlık swap (carry trade) girişi olduğu hesaplandı. Mart sonundan bu yana carry trade girişleri toplam 25,1 milyar dolara ulaştı.