Batı Nil Virüsü nedir ve nasıl bulaşır?
Batı Nil Virüsü, insanlara sivrisinek ısırıklarıyla bulaşan bir enfeksiyondur. İlk kez 1937'de Uganda'nın Batı Nil bölgesinde tespit edilen virüs, sivrisinek-kuş-sivrisinek döngüsüyle doğada yayılmaya devam ediyor. Sivrisinekler, enfekte kuşların kanını emerek virüsü taşır ve daha sonra insanları veya hayvanları ısırarak hastalığı bulaştırır. Virüs, genellikle doğrudan temasla bulaşmaz, ancak enfekte hayvanların kanıyla temas durumunda nadiren bulaşabilir.
Batı Nil Virüsü salgınları geçmişte büyük hasara yol açtı
Batı Nil Virüsü, 1999 yılında İsrail ve Tunus'ta salgınlara neden olduktan sonra, kuşların göçüyle Amerika Birleşik Devletleri'ne kadar yayılmıştır. 2010 yılına kadar ABD'de ciddi salgınlara yol açan virüs, Yunanistan, İsrail, Romanya ve Rusya gibi ülkelerde de büyük çaplı salgınlara sebep olmuştur. İklim değişikliği ve aşırı hava olayları, bu virüsün yayılmasında önemli bir faktör olarak kabul ediliyor.
2024'te Avrupa'da Batı Nil Virüsü vakaları artış gösteriyor
Avrupa Hastalıkları Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC), 2024 yılında Avusturya, Hırvatistan, Fransa, Yunanistan, Macaristan, İtalya, Romanya, Sırbistan ve İspanya'da Batı Nil Virüsü vakalarının görüldüğünü açıkladı. 2024'te Avrupa'da toplam 69 kişinin bu virüsle enfekte olduğu ve 8 kişinin hayatını kaybettiği bildirildi.
WHO: Belirtiler her hastada aynı olmayabiliyor
Dünya Sağlık Örgütü'ne (WHO) göre, Batı Nil Virüsü bulaşan kişilerin %80'inde hiçbir belirti görülmemektedir. Ancak enfekte kişilerin %20'sinde Batı Nil ateşi olarak bilinen belirtiler ortaya çıkabilir. Ateş, baş ağrısı, yorgunluk, vücut ağrıları, mide bulantısı ve kusma gibi semptomlar yaygındır. Virüsün bulaştığı 150 kişiden birinde ise hastalık ağır seyredebilir ve koma, felç gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Tedavi ve korunma yöntemleri neler?
Batı Nil Virüsü'nün insanlar için doğrudan bir tedavisi bulunmamaktadır. Aşısı da henüz geliştirilmediği için korunma en önemli tedbir olarak öne çıkıyor. Enfekte kişiler, hastanede solunum desteği gibi yöntemlerle tedavi ediliyor.
Uzmanlar, sivrisineklerden korunmak için sineklik kullanma, klimalı odalarda uyuma ve vücudu kapatan kıyafetler giyme gibi önlemler alınmasını öneriyor. Ayrıca, hayvandan insana geçişi önlemek için hasta hayvanlarla temas sırasında eldiven kullanılmalı. Özellikle hastalığın görüldüğü bölgelerde sivrisinek türlerinin izlenmesi ve kontrol altına alınması da önem arz ediyor.
Uzmanlar uyarıyor: Sıcak hava dalgaları sivrisinekler için uygun koşullar yaratıyor
Bilim insanları, iklim değişikliğinin ve sıcak hava dalgalarının sivrisineklerin üremesi için daha uygun koşullar yarattığını belirtiyor. Bu nedenle, Batı Nil Virüsü gibi hastalıkların yaygınlaşma riski artıyor. Sivrisineklerden korunmak ve hastalığın yayılmasını engellemek için farkındalık ve eğitim en etkili tedbirler arasında gösteriliyor.