Komisyon farkı her iki ödeme yöntemine de yansıtıldı
Birçok esnaf, kredi kartı komisyon oranlarının yükselmesi nedeniyle ödeme yöntemlerine göre farklı fiyat uygulamaları yapmaya başlamıştı. Özellikle bakkal, kasap, kuaför gibi esnaflar, kartla ödeme yapan müşterilerine %10 ila %30 arasında komisyon ekliyor ve bu farkı fiyatlara yansıtıyordu. Ancak denetimlerin sıklaşması ve cezaların kesilmeye başlanmasıyla birlikte esnaf, bu komisyon farkını sadece kart ödemelerine değil, nakit ödemelere de eklemeye başladı. Böylece hem kartla hem de nakit ödeme yapan müşteriler aynı fiyatla karşı karşıya kalıyor.
Örneğin, nakitte 100 TL olan bir ürün, kartla ödemede 120 TL'ye satılıyordu. Şimdi ise her iki ödeme türünde de 120 TL isteniyor. Bu durum, vatandaşın ürün fiyatında ciddi bir artışla karşı karşıya kalmasına neden oldu.
Esnaf kredi kartı komisyonlarını fiyatlara ekliyor
Kredi kartı komisyon oranlarının artması, birçok sektörde fiyatların yükselmesine yol açtı. Özellikle kafe-restoran, kuaför ve butik mağazalar, kredi kartı komisyonlarını fiyatlara yansıtarak müşterilerine ek maliyet getirdi. İstanbul Beşiktaş'taki bir kuaför, nakit ödemede 200 TL, kredi kartı ödemede ise 250 TL talep ederken, şimdi her iki ödeme türü için de aynı ücreti alıyor. Bu durum, esnafın kart komisyonlarını müşterilere yansıtma politikasının yaygınlaştığını gösteriyor.
Kart komisyonları esnafın giderlerini artırıyor
İstanbul Eyüpsultan’da bir fotoğraf stüdyosu, önceden nakit ödemede 150 TL, kart ödemede ise 180 TL fiyat uygularken, artık her iki ödeme türünde de 200 TL talep ediyor. İzmir’de bir pastane ise kredi kartı ile yapılan ödemelerde %20 komisyon farkı alıyordu. Bu işletme de artık kart ve nakit ödeme arasında fark gözetmeksizin tüm ürünlerine %20 ila %30 zam yaptı.
Esnaf komisyon yükünü vatandaşa yüklüyor
Esnafın bankalarla yaşadığı en büyük sıkıntılardan biri, kredi kartı ödemelerinin 45 gün sonra hesaba geçmesidir. POS cihazı üzerinden yapılan ödemelerde, taksit yapılmasa bile esnaf ödemesini bankadan alırken bu gecikme ile karşılaşıyor. Peşin ödeme almak isteyen esnaf ise bankalara komisyon ödemek zorunda kalıyor. Bu nedenle, esnaf günlük cirodan ciddi bir kesinti yapmak zorunda kalıyor ve komisyon farkını fiyatlara ekliyor.
Yalnızca komisyon değil, başka giderler de mevcut
TÜRKİYE Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Başkanı Bendevi Palandöken, esnafın kredi kartı komisyonlarını fiyatlara eklemesinin hem iş etiğine hem de yasalara aykırı olduğunu ifade etti. Ancak, esnafın sadece bankalara değil, e-ticaret sitelerine de ciddi komisyonlar ödediğini belirten Palandöken, bu durumda esnafın kar elde etmekte zorlandığını vurguladı. E-ticaret siteleri üzerinden yapılan satışlarda komisyon oranları %33’e kadar çıkabiliyor ve bu da esnafın fiyatları artırmasına neden oluyor.
Haksız ticari uygulamalar tespit ediliyor
Tüketici Konfederasyonu Başkan Vekili Avukat İbrahim Güllü, esnafın komisyon farkını fiyatların içine dâhil ederek kanunun arkasından dolaştığını belirtti. Güllü, bu durumun aldatıcı ve haksız ticari uygulama olarak kabul edildiğini ve Ticaret Bakanlığı bünyesinde bulunan Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu’na şikâyet edilebileceğini söyledi. Denetimler sonucunda komisyon farklarının vatandaşa yansıtıldığı tespit edildiğinde, işletmelere idari para cezaları uygulanıyor.
Cezalar 200 bin TL'ye kadar çıkıyor
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kayıtdışı ekonomiyle mücadele kapsamında tüm esnafların banka kartı ya da kredi kartı ile ödeme imkânı sunmaları gerektiğini hatırlattı. Şimşek, özel usulsüzlük cezasında yapılan değişiklikle ceza tutarının 200 bin TL’ye kadar yükseltildiğini belirtti.