Ulusal tip onayı bulunmayan ithal araçlar için AB'nin yeni güvenlik regülasyonu GSR II'nin devreye girmesi, otomotiv piyasasında kaos yarattı. Ekonomim'den Aysel Yücel'in haberine göre, binlerce tüketici, parasını ödediği aracını ARTES sisteminde tescil yapılamadığı için teslim alamıyor. Bayilerde yığılma olduğunu belirten sektör temsilcileri, satışı yapılan ancak tescili yapılamayan binlerce araç olduğunu ifade ediyor. OYDER yetkilileri, sorunun çözümü için ilgili bakanlık yetkilileriyle görüşeceklerini belirtti.
GSR II'nin Getirdiği Değişiklikler
AB'nin güvenlik regülasyonu GSR II, 7 Temmuz'da devreye girdi. Ancak ulusal tip onayı olmayan ithal araçlar ARTES'te (Araç Tescil ve Sicil Sistemi) yaşanan teknik sorunlar nedeniyle tescil edilemiyor ve sahiplerine teslim edilemiyor. Türkiye'de üretilen ve 'ulusal tip onayı' olan yerli araçlar için bu regülasyon 31 Ağustos'a ertelenmişti.
Sektör Yetkililerinin Görüşleri
Sektör yetkilileri, GSR II geçişinde markalara geçen yıl yaptıkları satışın yüzde 10'u kadar muafiyet tanındığını, ancak bu muaf araçların tescilinde sorun yaşandığını belirtti. Bakanlık, şasi bazında liste ile başvurulmasını ve sisteme kaydedilmesini istiyor. Donanım seviyesine bakılmaksızın GSR II uyum belgesi olmayan araçların tescili yapılamıyor. Ancak bakanlığın sistemindeki boşluklar nedeniyle bu regülasyonları karşılayan araçların tescilinde de sıkıntı yaşanıyor. Sektör temsilcileri, tescil sorunu yaşayan araç sayısının geçen yıl satılan 1 milyon aracın yüzde 10'u yani 100 bin civarında olduğunu belirtiyorlar.
OYDER yöneticileri, sistemdeki sorunu anlamak ve çözmek için Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı yetkilileriyle görüşme yapacaklarını belirtti. Bakanlık, distribütörlerden GSR I kotasındaki araçların tüm bilgilerini aldı. TSE'nin de dahil olduğu bir süreçte bilgilerin ARTES sistemine girilmesi gerekiyor. Ancak şu anda bu bilgiler sistemde tanımlanamadığı için sorun yaşanıyor.
Bayiler ve Tüketiciler Mağdur
Nissan, Renault, Dacia, Fiat, Peugeot, Opel ve Citroen bayiliğini yapan Gülan Otomotiv Yönetim Kurulu Başkanı Alp Gülan, bu konuda hem bayilerin hem de tüketicilerin mağdur olduğunu belirtti. İstanbul'da bulunan bir başka otomotiv bayisi yetkilisi, "Üç markayı temsil eden bir bayide yaklaşık bin 200 müşteri bekliyor. Hem tüketici hem bayi mağdur" dedi.
Satışlar Artış Gösterdi
Bakanlığın GSR II regülasyonunun yürürlüğe gireceği tarihi duyurması, markaları stok eritme telaşına düşürdü. Birçok marka bu regülasyonları karşılamayan araçlarını elden çıkarmak için zararına satış kampanyaları düzenledi. Nisan ayında daralan pazarda, satışlardaki düşüş hızını yavaşlattı. Alım gücünün düşmesi ve krediye erişimde yaşanan zorluklara rağmen, mayıstan sonra haziranda da otomotiv satışları 100 bin adeti aştı.
GSR II Regülasyonu Nedir?
27 Kasım 2019'da Avrupa Birliği, trafik kazalarını önlemek amacıyla yeni güvenlik donanımı regülasyonu GSR II'yi duyurdu. GSR II, sıfır araçların yeni özellikler ve donanımlar eklenerek daha güvenli hale getirilmesi için hayata geçirilen bir düzenlemedir. Türkiye, 2020 yılında bu kararı imzalayan ülkeler arasında yer alıyor. Bu doğrultuda Türkiye'de üretilen veya satılan tüm sıfır araçlarda gerekli değişikliklerin yapılması gerekiyor.
AB'nin İstediği Güvenlik Donanımları
M1-N1 Kategorisi Araçlar
- Önden geniş çarpma
- Yandan direğe çarpma
- Arkadan çarpma
- Acil durum şeritte tutma sistemi
- Hafif hizmet araçlarında gelişmiş acil frenleme
- Araç olay veri kaydedici
M2-M3-N2-N3 Kategorisi Araçlar
- Yaya ve bisikletli çarpışma uyarısı
- Kör nokta bilgi sistemi
M1-M2-M3-N1-N2-N3 Kategorisi Araçlar
- Geri manevrada algılama
- Akıllı hız asistanı
- Acil duruş sinyali
- Alkol kilidi kurulum kolaylığı
- Sürücü dalgınlık ve dikkat uyarısı
- Sürücü uygunluğu izleme sistemi