Fiber optik altyapının yaygınlaştırılması ve kullanıcılara daha hızlı internet sağlanması amacıyla başlatılan yeni projeyle, Türk Telekom, Vodafone, Turkcell ve Turksat gibi büyük telekomünikasyon firmalarının altyapıları birleştirilmeye başlanıyor.
Hükümetin, fiber optik ağların yeterince yaygın olmadığı ve hızlı büyümediği yönündeki uyarıları sonrasında, özellikle Türk Telekom'a ait altyapının diğer telekom operatörlerinin ağlarıyla birleşmesi için çalışma başlatıldı. Bu süreçte, operatörlerin yatırımlarını hızlandırmaları gerektiği vurgulandı.
Reuters'a konuşan bir yetkili, bu birleştirme çalışmalarının henüz erken aşamalarda olduğunu ancak ilerleme kaydedildiğini belirtti. Yetkili, altyapıların birleştirilmesine yönelik devam eden çalışmalardan bahsederek, bu adımın ağın güçlendirilmesi amacını taşıdığını söyledi. Ancak, altyapıların birleşmesi için izlenecek yöntemler hakkında henüz kesin bir bilgi verilmedi.
Telekom şirketleri, fiber şebeke genişlemesi için gerekli izin ve inşaat süreçlerinin karmaşıklığına ve büyük sermaye gerektirmesine dikkat çekerek, bu yatırımların hızla ilerlememesinin nedenlerini açıklamıştı.
Türk Telekom'a ait fiber altyapısı, ülke genelindeki fiber şebekenin yüzde 78'ini oluşturuyor. TELKODER verilerine göre, Türkiye'nin toplam fiber optik altyapısının yaklaşık 577 kilometresi bulunuyor ve bunun 449 kilometresi Türk Telekom'a ait. Diğer operatörlerin de kendi altyapıları mevcut.
Küçük ölçekli telekom şirketleri ise, altyapı yatırımlarının ayrı bir şirket tarafından yapılması gerektiğini, telekom firmalarının ise yalnızca bu altyapı üzerinden hizmet sunması gerektiğini savunuyorlar. Birçok şirket, ortak altyapı şirketinin kurulmasını talep ediyor.
Vodafone'un Temmuz ayında yayımladığı raporda, Türkiye'nin sabit genişbant şebekesinin gelişebilmesi için altyapı yatırımları ile perakende satış faaliyetlerinin birbirinden ayrılması gerektiği ve altyapının yatırım ve işletmesinin bağımsız bir ortak şirket tarafından yapılması gerektiği belirtilmişti. Bu durumun, Türk Telekom’un 2026'da sona erecek lisans süresiyle de uyumlu olduğu ifade edilmişti.
Türk Telekom CEO’su Ümit Önal ise, şirketin tüm altyapı yatırımlarını imtiyaz süresi sonunda devlete devredeceğini belirterek, ortak altyapı şirketi kurulması önerisini ticari kaygılarla yapılan bir öneri olarak değerlendirmişti.
Fiber şebekenin yaygınlaşması ile birlikte abone sayısının artması bekleniyor. Ancak Türkiye, hâlâ OECD ortalamasının gerisinde kalıyor. 2023 verilerine göre, Türkiye’de 100 kişi başına 23 genişbant abonesi düşerken, OECD ortalaması 36 abone seviyesinde. 100 Mbps ve üzeri hızda internet kullanan abone sayısı da OECD ortalamasının oldukça gerisinde bulunuyor. Ancak fiber şebekenin genişlemesiyle birlikte, abone sayısının artması öngörülüyor.