Emekli aylığı hesaplamasındaki karmaşıklıklar ve taban maaş uygulamasının sorunları, sistemdeki düzenlemelerle basitleştirilmeye çalışılıyor.
Yapılan çalışmalarda öne çıkan başlıca konular şu şekilde:
- Aylık bağlama sistemindeki karmaşık yapının basitleştirilmesi.
- Ocak ve Temmuz aylarındaki enflasyon artışlarının yeniden düzenlenmesi.
- Bozulan aktüeryal dengenin (çalışan-emekli oranı) yeniden sağlanması.
- Sistemde kalmanın emekli aylığı açısından daha cazip hale getirilmesi.
**Emekli Aylığı Hesaplamasında Üçlü Yapı
Emekli aylığının hesaplanmasında kullanılan üçlü yapı, sistemi karmaşıklaştırıyor. 1999 öncesi dönemde farklı aylık bağlama oranları ve güncelleme katsayıları, 1999-2008 dönemi için daha düşük oranlar ve güncelleme katsayıları, ve 2008 sonrası için düşük oranlar ve enflasyon etkisi altında güncelleme katsayıları uygulanıyor. Bu hesaplamalar üç ayrı kanuna göre yapılıyor ve sonuç olarak emekli aylığı belirleniyor. Sabah Gazetesi'nin haberine göre, değişken olmayan güncelleme katsayısı ve aylık bağlama oranları ile tek bir hesaplama yapılabilir, bu da çok prim ödeyen ve uzun süre çalışan kişilerin daha yüksek maaş almasını sağlayabilir.
**Taban Maaş Uygulaması
Son yıllarda emeklilerin kafa karışıklığına neden olan bir diğer konu ise 'taban maaş' ve 'kök maaş' uygulamaları oldu. Kısa süre çalışmış, kısmi veya malulen emekli olmuş ya da asgari ücretten prim yatırmış sigortalıların maaşları düşük kalıyordu. Bu kişilere Hazine destekli olarak taban maaş ödemesi yapılarak daha yüksek aylıklar sağlanıyor. Örneğin, 6-7 bin lira aylık alan bir emekliye 12.500 TL ödeme yapılıyor. Ancak bu uygulama bazı sorunları da beraberinde getiriyor.
