Konut sektöründe hareketlilik bekleniyor. Sektör temsilcileri, ev sahipliği oranının artırılması, kira fiyatlarının düşmesi ve yeni konut üretiminin hızlanması için bankaların faiz oranlarını düşürmesinin kritik olduğunu vurguluyor. Deprem riski altındaki Türkiye’de hem güvenli konutların inşa edilmesi hem de konut sektörüne bağlı 260’tan fazla meslek dalının canlanması için bu adımın hayati olduğuna dikkat çekiliyor. Eğer konut kredileri üzerindeki faiz baskısı hafifletilirse, 2025 yılında yeni bir satış rekoru kaçınılmaz görünüyor.
Konut Talebi Karşılanamıyor, Kiralar Tavan Yaptı
Ülkemizde barınma krizi her geçen gün derinleşiyor. Artan nüfus ve ekonomik zorluklar karşısında konut üretimi talebin gerisinde kalıyor. Bugün Türkiye'nin yıllık 800 bin yeni konut ihtiyacı varken, mevcut ekonomik koşullar nedeniyle bu rakamın ancak 500 bin düzeyinde karşılanabildiği belirtiliyor. Yetersiz konut üretimi, kira fiyatlarını da rekor seviyelere çıkarmış durumda.
Kredi Faizleri Engel, Bankalara Büyük İş Düşüyor
Finansmana erişim zorluğu, hem tüketici hem de üretici için en büyük engel olarak öne çıkıyor. Yüksek faiz oranları nedeniyle konut kredisine erişim zorlaşırken, birçok müteahhit yeni projelere başlamaktan çekiniyor. Sektör temsilcileri, konutun artık bir "lüks" değil, "ihtiyaç" olduğunu vurgulayarak, bankaların kredi faizlerini düşürmesi gerektiğini belirtiyor. Faizler düşerse, sadece konut satışları değil, aynı zamanda kiralardaki artışın da frenlenmesi bekleniyor.
Satışlarda Harekete Geçiş Sinyalleri
Konut sektörü, 2023'te 1 milyon 225 bin adetle son 10 yılın en düşük satış grafiğini gördü. Ancak 2024'ün ikinci yarısından itibaren kredi musluklarının açılmasıyla birlikte sektörde kıpırdanma başladı. Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında toplam 402 bin 162 konut satıldı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Eylül ayında konut satışları bir önceki yılın aynı dönemine göre %37,3 artarak 140 bin 919'a ulaştı. Bu rakam, yaklaşık iki yılın en yüksek seviyesi olarak kaydedildi.
Deprem Tehlikesi Kapıda, Güvenli Konut Şart
Geçtiğimiz hafta Malatya’da meydana gelen 5,9 büyüklüğündeki deprem, Türkiye’nin bir deprem ülkesi olduğunu bir kez daha hatırlattı. Uzmanlar, “Deprem değil, bina öldürür” gerçeğine vurgu yaparak, güvenli konutların hızla üretilmesi gerektiğini söylüyor. Türkiye genelinde 6,8 milyon konutun dönüştürülmesi gerektiği ifade ediliyor. Bu rakamın 1,5 milyonu İstanbul’da yer alırken, 600 bininin acil olarak yenilenmesi gerektiği belirtiliyor. Sadece İstanbul’da 1.556 "ölü bina" deprem anında yıkılma riski taşıyor.
Konut Üretimi Arttırılmalı, Ekonomi Canlanmalı
Konut sektöründeki daralma sadece barınma sorununa yol açmıyor, aynı zamanda ekonomi üzerinde de baskı yaratıyor. Sektördeki üretim eksikliği, kiralık konutlara olan talebi artırırken, fırsatçı ev sahiplerinin yüksek kira talepleri de enflasyonu yukarı çekiyor. Öte yandan müteahhitler, artan maliyetler ve düşük kar marjları nedeniyle yeni projelere başlamaktan kaçınıyor. Sektörün eski günlerine dönmesi için bankaların kredi kanallarını açması ve finansman koşullarını iyileştirmesi büyük önem taşıyor.
Yatırımcılar Beklemede, Gözler Faiz İndirimi Beklentisinde
Konut satışlarının hızlanması, ikinci el konut sahiplerini de beklemeye yöneltti. Emlak sektörü temsilcileri, birçok ev sahibinin faizlerin düşmesini ve kredi imkanlarının artmasını beklediğini belirtiyor. Satışların hızlanacağı beklentisiyle ilanlarını geri çeken ev sahipleri, fiyatların yükselmesi umuduyla 2025 yılına hazırlık yapıyor.
Konut, Yalnızca Barınma Değil, Ekonomik Büyümenin Anahtarı
Konut sektörü, inşaat malzemelerinden mobilyaya, beyaz eşyadan lojistiğe kadar 260’tan fazla sektörü etkileyen dev bir ekosistem oluşturuyor. Konut üretiminin canlanması, sadece barınma ihtiyacını karşılamakla kalmayacak, aynı zamanda ekonomiye ciddi katkı sağlayacak. Ekonomistler, faizlerin düşmesi ve finansman imkanlarının genişletilmesiyle yıllık 1 milyon konut üretiminin mümkün olabileceğini ifade ediyor.
