Kendi rızasıyla işten ayrılmanın kıdem tazminatına etkisi
Kıdem tazminatı, işten çıkarılma durumlarında ödenen bir hak olarak biliniyor. Ancak, iş akdinin feshi sadece işveren tarafından gerçekleştiğinde değil, çalışan tarafından belirli şartlar altında da yapılabiliyor. Bu durumda, çalışanlar kıdem tazminatı talep edebiliyor. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24. maddesi işçinin, 25. maddesi ise işverenin fesih haklarını düzenliyor ve kıdem tazminatına yönelik önemli bilgiler içeriyor.
Emeklilik şartlarını yerine getirenler kıdem tazminatı alabilir
Kıdem tazminatı almak için emeklilik şartlarını yerine getiren çalışanlar bu hakka sahip oluyor. Emeklilik, farklı dönemlere göre değişen prim gün sayısı ve yaş şartlarına bağlı olarak değerlendiriliyor. 08.09.1999 öncesinde işe girmiş olanlar için 5000 ile 5975 prim gün şartı bulunurken, 09.09.1999 ile 30.04.2008 arasında işe girenler için 7000 prim gün ve yaşlılık aylığı şartı aranıyor. 01.05.2008 sonrası işe girenler için ise 7200 prim günü tamamlandığında emeklilik ve kıdem tazminatı hakkı doğuyor.
Prim gününü dolduran yaş şartını beklemeden kıdem tazminatı alabilir
Sosyal Güvenlik Müşaviri Emin Yılmaz’a göre, prim gününü dolduran ve hizmet süresini tamamlayan çalışanlar, sadece yaş şartını beklemeleri durumunda bile kıdem tazminatı alabilir. Bu durumda, SGK’dan yazı almak zorunlu olmasa da, işverenin sosyal güvenlik kurallarına hakim olması kıdem tazminatının alınmasını kolaylaştırıyor. Örneğin, 1999 öncesi ilk işe giriş yapan bir çalışan 3600 prim gününü doldurduğunda yaş şartını beklemeksizin kıdem tazminatını talep edebilir.
Kıdem tazminatında yıl sonu beklentisi: 2024’te artış öngörülüyor
2024 yılı için asgari brüt ücret 20.002,50 TL olarak belirlenmiş durumda ve yıl sonunda yaklaşık %50 civarında bir artış öngörülüyor. Mevcut kıdem tazminatı tavanı ise 41.828,42 TL seviyesinde bulunuyor. 2024 sonu itibarıyla enflasyon beklentisi doğrultusunda kıdem tazminatı tavanının 45.245,80 TL’ye çıkabileceği tahmin ediliyor. Bu nedenle, yüksek ödeme almak isteyen çalışanların yıl sonunu beklemeleri öneriliyor.
SGK’dan yazı almak şart mı?
Kendi isteğiyle işten ayrılan çalışanların kıdem tazminatı alabilmeleri için SGK’dan yazı almaları zorunlu değil. Eğer işveren isterse, kurumdan bir yazı alarak kıdem tazminatı ödemesi yapabilir. Ancak işveren, sosyal güvenlik yasalarına hakimse, bu yazı olmadan da kıdem tazminatı ödenebilir.
Yıl sonunu beklemek avantajlı olabilir mi?
Özellikle yüksek kıdem tazminatı hedefleyen çalışanlar için yıl sonunu beklemek daha avantajlı bir seçenek olabilir. 2024 yılında beklenen enflasyon oranı ve memur maaş katsayısı dikkate alındığında, kıdem tazminatının tavanı artış gösterecektir. Bu nedenle, işten ayrılma planı yapanların bu detayı göz önünde bulundurarak hareket etmeleri tavsiye ediliyor.