1 Temmuz'da yürürlükten kalkan yüzde 25'lik kira artış sınırı, emlak piyasasında önemli değişikliklere yol açtı. Kira bedelleri hızla artarken, ev sahipleri kiracı seçiminde daha titiz hale geldi. İzmir Emlak Kulübü Derneği Başkanı Rıdvan Akgün, "Geçmişte insanlar, boş evlerini kiraya verebilmek için çaba sarf ederdi. Şimdi ise GBT (Genel Bilgi Toplama) ve KKB (Kredi Kartı Bilgisi) isteyen ev sahipleri var" dedi.
Ev sahiplerinin talepleri arttı
Akgün, kira artış sınırının kalkmasının ardından ev sahiplerinin kiracılardan taleplerinin arttığını belirtti. "Ekonomik durumlarını kontrol etmek için bankalara borç durumunu gösteren findeks raporu, düzenli gelir belgesi ve tahliye taahhütnamesi gibi belgeler istiyorlar" diye konuştu. Son iki yıldır kira kontratlarında yüzde 25'lik artış sınırı uygulanırken, bu sınırın kalkmasıyla birlikte kira bedellerinde ciddi artışlar yaşandı.
Kira artış oranı yüzde 65'i buldu
Temmuz ayında açıklanan kira artış oranının yüzde 65 civarında olduğunu belirten Akgün, "1 Temmuz'dan itibaren Türkiye genelinde bir milat başladı. Yüzde 25 kira artışı, 2 yıl boyunca devam etmişti. Ev sahipleri mutsuzdu, kiracılar mutluydu. İki yıl çabuk bitti ve şimdi kiracılar yüzde 65,07 zam oranıyla karşı karşıya kaldı" dedi.
Kiracı-ev sahibi anlaşmazlıkları arttı
Kira artış sınırının kalkmasının ardından kiracı ile ev sahipleri arasındaki anlaşmazlıkların arttığını ifade eden Akgün, "Ev sahipleri, iki yıldır beklediğini söyleyerek yüzde 65,07'nin 07'sini bile istiyor. Bu nedenle tahliyeler gündeme gelebilir ve sürece arabulucular ile hukukçular katılabilir" dedi. İzmir'deki ortalama kira fiyatlarından örnekler veren Akgün, "Yeni dönemde 3+1 evin kirası, ortalama 20 bin lira olması gerekirken enflasyon artışı ile rakam çok yükseliyor. 15 bin liraya oturan bir kiracının yeni kira bedeli 23-24 bin liraya kadar çıkıyor. Halbuki ev boş olsa belki 20 bin liraya kiraya verilecek" dedi.
Arz talebi karşılamıyor
Kira bedellerinin yaz aylarında kaçınılmaz artış trendine girdiğini ifade eden Akgün, "Arz oluşmamış, talep çok fazla. İnsanlar ya evleniyor ya boşanıyor. Mülk sahipleriyle sorun yaşayan kiracılar tahliye ediliyor. Ciddi bir sirkülasyon var kira sektöründe" diye konuştu. Akgün, mülk sahiplerinin emlak piyasasında belirleyici olduğunu vurguladı. "Mülk sahiplerinin çoğu, kira bedellerini kendi belirliyor. 15 bin lira daireye 35 diyen de 40 diyen de var. Serbest piyasada mülk sahipleri istediği rakamı veriyor. Çaresiz kalan, ev arayan vatandaşlar, yüksek bedellerle karşı karşıya kalıyor" dedi.
Ev yeni sahiplerinin kriterleri
Ev sahiplerinin yeni kiracı ararken çok seçici davrandığını belirten Akgün, "Geçmişte insanlar, boş evlerini kiraya verebilmek için bin takla atardı. Şimdi ise GBT ve KKB isteyen ev sahipleri var. Ekonomik olarak insanların bankalara borcu olup olmadığı ile ilgili araştırma, findeks raporu isteyenler de var. Mutlaka kefil istiyorlar. Mutlaka çalışsın, düzenli geliri olsun, maaşı olsun, tahliye taahhütnamesi versin gibi şartları var" dedi. "Bankaya gidip, krediyi rahat alıyorsunuz ama kolay kolay daire kiralayamayabiliyorsunuz. Mülk sahipleri, kiracılara inanılmaz kriterler dayatıyor" diyerek sözlerini tamamladı.
