GYODER Başkanı Neşecan Çekici: Piyasada düzelme bekleniyor
GYODER Başkanı Neşecan Çekici, yüzde 25 zam sınırının uygulanmasının tam anlamıyla başarıya ulaşamadığını belirtti. Çekici, gayrimenkul piyasasında doğal dinamiklerin önemli olduğunu ve bu tür müdahalelerin piyasanın düzelmesini zorlaştırdığını ifade etti.
Çekici, temmuz ayında sınırın kalkmasının, tayinler ve üniversite yerleştirmeleri gibi nedenlerle piyasada talep artışına yol açacağını öngördü. Bu talep artışı ile kira değerlerinde bir düzelme yaşanabileceğini ifade eden Çekici, piyasa gerçeklerinin ve enflasyon oranlarının kira değerlerini şekillendireceğini belirtti.
Kamuya ait arsalar üzerinde konut üretimi önerisi
Çekici, ev sahipliği oranının düşmesi ve kiracı sayısının artması nedeniyle, sosyal konut ve kiralık konut açığının giderek büyüdüğünü de belirtti. GYODER’in önerdiği yeni konut modelinde, kamu-özel sektör işbirliği ile hızlı bir şekilde hem kiralık konut hem de sosyal konut üretimini amaçlayacak. Bu modelde kamuya ait arsalar üzerinde özel sektörün konut üretmesi ve arsa maliyetinin sıfırlanması ile kiraların yarıya düşmesi hedeflenecek.
KONUTDER Başkanı Ramadan Kumova: Kamu-özel sektör işbirliği şart
KONUTDER Başkanı Ramadan Kumova, yüzde 25 zam sınırının iyi niyetle uygulanmış bir geçiş dönemi çözümü olduğunu, ancak kira fiyatlarında ve enflasyonda beklenen düşüşü sağlamadığını ifade etti. TÜİK verilerine göre, uygulamanın başladığı Haziran 2022’den bu yana kira fiyatlarında yüzde 274’lük bir artış olduğunu belirten Kumova, sadece Mayıs 2023-Mayıs 2024 arasında bu oranın yüzde 125.1 olduğunu vurguladı.
Kumova, zam sınırının kaldırılmasının piyasanın dengelenmesine katkı sağlayacağını, ancak kira sorununun tamamen sona ermesi için yeterli olmadığını belirtti.
İNDER Başkanı Engin Keçeli: Ev sahipliği oranı yükselmeli
İNDER Başkanı Engin Keçeli, zam sınırının yatırımcıları tedirgin ettiğini ve yatırımlarını başka finansal araçlara yönlendirdiklerini belirtiyor. Bu durumun gayrimenkul sektöründe arz daralmasına yol açtığını ve kira artışlarına sebep olduğunu ifade etti. Ayrıca, zam sınırı nedeniyle kiracılar ile ev sahipleri arasında davaların arttığını ve gayrimenkul yatırımcılarının yurtdışına yöneldiğini belirtti.
Keçeli, zam sınırının kaldırılması ile kiraların dengeleneceğini, bu dengenin enflasyonun düşmesine de katkı sağlayacağını ifade etti. Türk halkının konut sahipliği oranının artırılması gerektiğini vurgulayan Keçeli, düşük arsa maliyetli ve düşük yapım maliyetli konutlar üretilmesi gerektiğini belirtti.
Yeni dönemde zam nasıl belirlenecek?
2 Temmuz’dan itibaren yapılacak kira artışlarında, geçmişte olduğu gibi TÜFE’nin 12 ay ortalaması dikkate alınacak. Ev sahipleri zam sınırı bitince değil, sözleşme yenileme döneminde kira artışı yapacak. Bu dönemde TÜİK’in açıkladığı TÜFE rakamı ‘tavan oran’ olarak kabul edilecek. TÜİK’in bu ay açıkladığı TÜFE 12 ay ortalaması yüzde 62.51 olmuştu.