Ev sahiplerini dairelerini kiraya sunarken listeye yeni şartlarını da ekledi. Söz konusu şartların içerisinde, sabıka kaydı, maaş bordrosu, memur kefil, kredi notu raporu gibi şartları taşıyanlara kiraya veriyor. Ayrıca, özel sektörde görevli olan kefil geçerli sayılmıyor.
'BİRÇOK KİŞİ DAVALIK DURUMDA'
Konu hakkında detayları paylaşan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu cümlelere yer verdi: “Son dönemde mal sahipleri tarafından kiraya verilen gayrimenkul ilanlarında birçok farklı şartı görebiliyoruz. Burada memur olmasını isteyen, memur olmasa da memur kefil isteyen, adli sicil kaydını, kredi skorunu, çalıştığı şirketten maaş bordrosunu isteyen birçok ilan var.
Genel anlamda baktığımızda yerlerini kiraya vermek isteyen mal sahipleri son dönemde bazı çekinceler yaşıyor. Hukukta 200 binin üzerinde dosya var. Birçok kişi davalık durumda. Kiracıların kirayı ödememe riski gün geçtikçe artıyor. Mal sahipleri dairelerini kiraya verirken, kişinin kirasını ödeyebileceğini garanti altına almak istiyor. Tahliye davalarının uzun sürmesi mal sahiplerinin tedirginliklerinden biri. Bu nedenle kiraya verirken ister istemez kişilerin ekonomik şartlarını belirleyici bazı ek taleplerde bulunabiliyorlar.
‘SENET İSTEYEN MAL SAHİPLERİ VAR’
Hatta bunlar içerisinde tahliye taahhütnamesi istenmesi dahi var. Bunun geçerli olması için bazı şartlar olsa da istenen şartlar arasında gün geçtikçe piyasada farklı şartların sunulduğunu görüyoruz. Ödemeler karşılığı senet isteyen mal sahipleri var. Biz emlak işletmeleri olarak mal sahiplerini bu konularda yasal konularda bilgi sahibi edinmelerini sağlıyoruz. Onların kendi girdikleri ilanda bu tür farkındalık olmadığı için çok farklı talepler söz konusu olabiliyor. Son dönemde talepler şaşırtıcı boyutlara çıktı.
KONUT PİYASASINDA BU ŞARTLAR DOĞRU MU?
Hukuken kişinin ekonomik durumunu sorgulamaya yönelik bazı şeylerin mal sahibi tarafından istenmesinde bazı yasal sakınca yok. Kiraya verirken taşınmaz için ayrımcılık ve bölücülük ilkeleri dışında hareket etmemek gerekiyor. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’nun daha önce kestiği cezalara baktığımızda gerek mal sahiplerine gerekse platformlara cezalar kesildi.
'BU NOKTADA ETKİN BİR KONTROL YOK'
Mal sahiplerinin ‘bekara vermiyorum, dul birine vermem, sadece yabancıya veririm’ şeklindeki ilanlarına kesilen cezalar oldu. Platformlara da bunların bazılarını eleme imkanları varken eleme yapılmadığı için cezalar kesilmişti. Bu cezalar kiracı veya kiracı adaylarının şikayetlerine göre ilerliyor. Bu noktada etkin bir kontrol yok.
'PEŞİN KİRA İSTEME UYGULAMASI ARTABİLİR'
Kiracıların başvurabileceği yerler eğer bir ayrımcılık ilkesi varsa Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’dur. Mal sahiplerinin ekonomik durumu gösteren bir rapor istemesinin hukuki anlamda bir olumsuzluğu söz konusu değil. Mal sahibi bunu ispat etmek isteyebilir. Kirasını ödeyebileceğine inanacağı birine kiraya vermek isteyebilir.
Önümüzdeki dönemlerde bazı illerde uygulanan peşin kira isteme uygulamaları biraz daha artabilir. Kiralık daire arzı azalmasına rağmen talep hala canlı.
'KEFİLLİKTE BİLE ÇOK SAYIDA FARKLI ŞART VAR'
Özellikle son dönemde mülk sahiplerinin en fazla 1 yıllık kiralamaları ve tahliye taahhütnamesi istemelerini gördük. Başlangıçta tahliye taahhütnamesi istenmesi yasal bir durum değildir. Bunu doğrudan noterden isteyen ilanları da görüyoruz. Tahliye taahhütnamesinin verilme şartı var. Hukuki olmadan verilenlerin geçersizliği talep edilebiliyor. Kefillikte bile çok sayıda farklı şart var. Mal sahipleri kira kontratları yaparken buradaki yasal şartlara, hukuki düzenlemelere dikkat etmelidir. Anında alınan tahliye taahhütnameleri boş alınıp daha sonra icra takibine konu oluyor” ifadelerini kullandı.