Türkiye'de yüksek faiz oranları, krediye erişim zorlukları ve yüksek enflasyon, hem bireylerin hem de ticari işletmelerin nakit akışlarını olumsuz etkiliyor. Bu durum, bankaların takipteki alacaklarında özellikle son 3-4 ayda büyük bir artışa neden oldu. Uzmanlar, batık kredilerin önümüzdeki dönemde daha da artmasını bekliyor.
Takipteki Alacaklarda Ciddi Artış
Yüksek enflasyon ve artan kredi maliyetleri, hem bireysel hem de ticari borçlanmaları artırdı. 2023 yılı Ocak ayında 160 milyar 271 milyon TL olan bankaların takipteki alacakları, 2024 yılına kadar yüzde 19,78 oranında artarken, bu yılın ilk 8 ayında tahsili gecikmiş alacaklar neredeyse geçen yılın tamamının iki katına ulaştı. Özellikle son dört ayda, takipteki alacaklar 50 milyar TL artış göstererek 249 milyar 308 milyon TL'ye ulaştı.
Bireysel Kredi Kartlarında Borçlar Yüzde 432,5 Arttı
Bireysel kredi kartları borçlarındaki artış ise oldukça dikkat çekici. 2023 yılının Ocak ayında bireysel kredi kartlarında takipteki alacak tutarı 7 milyar 423 milyon TL iken, bu rakam yüzde 432,5 oranında artarak 39 milyar 528 milyon TL'ye yükseldi. Toplam bireysel kredi kartı borcu ise Ocak 2023'te 451,1 milyar TL seviyesindeyken, geçen hafta itibarıyla 1,5 trilyon TL'ye ulaştı. Yüksek enflasyonun da etkisiyle tüketim harcamalarında kredi kartına yüklenen vatandaşlar, kart borçlarını ödemekte zorlanıyor.
Ticari Krediler ve Karşılıksız Çekler de Artıyor
Ticari kredilerde de benzer bir trend gözlemleniyor. 2023 Ocak ayında 130,7 milyar TL olan takipteki ticari krediler, 2024 yılı Ağustos ayının ortasında 165 milyar TL'ye yükseldi. Temmuz ayından itibaren ise bu kredilerde hızlı bir artış görüldü.
Merkez Bankası verilerine göre, temmuz ayında karşılıksız çek sayısı yüzde 149,9 artarak 26 bin 351 adede ulaştı. Karşılıksız çek tutarı ise bir önceki aya göre yüzde 198 artışla 15,77 milyar TL'ye çıktı.
Şirket Kapanışları Artıyor
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) verilerine göre, temmuz ayında bir önceki aya göre yüzde 42,9, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 39,8 oranında artışla 2 bin 889 şirket kapandı. 2024 yılının Ocak-Temmuz döneminde kapanan şirket sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 28,3 oranında artarken, açılan şirket sayısında yüzde 14,5 oranında gerileme yaşandı.
Bu veriler, Türkiye'deki ekonomik zorlukların hem bireyleri hem de işletmeleri nasıl etkilediğini gözler önüne seriyor. Bankaların takipteki alacaklarındaki artış, kredi borçlarını ödemekte zorlanan kişi ve kurumların sayısının arttığını gösteriyor.