Anayasa Mahkemesi, 14 Mart 2024 tarihinde verdiği kararla, 7346, 7430 ve 7439 sayılı kanunların bazı maddelerini Anayasa'ya aykırı bularak iptal etti. Kararda en dikkat çekici nokta, emeklilik veya yaşlılık aylığı alan kişilerin belirli vakıf ve kuruluşlarda çalışırken bu aylıklarının kesilmemesine yönelik düzenlemelerin iptal edilmesi oldu.
Eşitlik ilkesine aykırı bulundu
Mahkeme, Türkiye Maarif Vakfı, Yunus Emre Vakfı, Türkiye Kızılay Derneği, Yeşilay Cemiyeti, Yeşilay Vakfı, Antalya Diplomasi Forumu Vakfı ve Türk Arkeoloji ve Kültürel Miras Vakfı gibi kuruluşlarda görev yapanların emeklilik veya yaşlılık aylıklarının kesilmemesine yönelik düzenlemeleri inceledi. Bu düzenlemeler, 5335 sayılı Kanun’un 30. maddesinin ikinci fıkrasına istisna getirilerek yapılmıştı. Ancak AYM, bu durumun sosyal güvenlik hakkı kapsamında eşitlik ilkesine aykırı olduğunu belirtti. Mahkeme, aynı koşullarda çalışanlar arasında nesnel ve makul bir neden olmaksızın farklı muamele öngörülmesini anayasaya aykırı bularak iptal kararı verdi.
Kamu kaynaklarının kullanımı
7430 ve 7439 sayılı kanunlar kapsamında, Antalya Diplomasi Forumu Vakfı ve Türk Arkeoloji ve Kültürel Miras Vakfı’na kamu kaynakları kullanılarak ödenecek ücret ve harcırahların mütevelli heyetleri tarafından belirlenmesine yönelik düzenlemeler de iptal edildi. Anayasa Mahkemesi, bu düzenlemelerin kamu kaynaklarının kamu yararına uygun şekilde kullanılmasını güvence altına almadığını ve demokratik devlet ilkesiyle bağdaşmadığını belirtti.
Gaziantep Büyükşehir Belediyesi'nin düzenlemesi de iptal
Gaziantep Büyükşehir Belediyesi'nin, Türk Arkeoloji ve Kültürel Miras Enstitüsü’nün giderlerinde kullanılmak üzere vakfa kaynak aktarılmasına yönelik düzenleme de mahkeme tarafından iptal edildi. Mahkeme, bu düzenlemenin yerel yönetimlerin mali özerkliği ilkesine aykırı olduğunu ve belediyenin yalnızca kendi yetki alanı içindeki faaliyetler için kaynak aktarması gerektiğini belirtti.
Kararın yürürlüğe giriş tarihi
İptal edilen bazı kurallar, kararın Resmî Gazete’de yayımlanmasından itibaren dokuz ay sonra yürürlüğe girecek. Bu süre, ilgili kuruluşların ve yetkililerin gerekli düzenlemeleri yapmaları için tanındı.