Konut fiyatları düşüş eğiliminde, ikinci eve ek vergi konusu yatırımcıları ürkütüyor, kiralık daire sayısı ise yüzde 50 azaldı. Yüzde 25 zam sınırlamasının kaldırılmasıyla birlikte konut alımına yönelik talep artar mı? Ankara, İstanbul ve İzmir’de kira fiyatları ne durumda? İşte detaylar...
Merkez Bankası verilerine göre konut fiyatlarında reel bazda gerileme devam ediyor. Enflasyondan arındırıldığında fiyatlarda düşüş Mayıs ayında yüzde 14.9 oldu. Konut fiyatlarında artış 7 aydır enflasyonun altında hareket ediyor.
Reel Düşüş Devam Ediyor
Konuya ilişkin milliyet.com.tr’ye konuşan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, "Merkez Bankası konut fiyat endeksini açıkladı. Rakamlar açısından baktığımızda konut fiyatlarında reel düşüş devam ediyor. Özellikle konut fiyatlarındaki düşüşün ilk nedeni ipotekli konut satışlarına yapılan sınırlamadır. İpotekli satışlar son dönemde oldukça azaldı. Bunun en büyük nedeni kredi maliyetlerinde olan artıştır. Konut kredileri şu anda yüzde 3 seviyelerinin üzerinde seyrediyor. İnşaat maliyetlerinde yüzde 78 artış var. Bu da reel bazlı düşüşün hızlı olmasının en büyük nedenidir," dedi.
Yabancılara Satışta Düşüş
Özelmacıklı, yabancılara satışta önemli bir düşüş olduğunu belirterek, "Bu düşüş yüzde 50 seviyelerini geçti. İlk defa konut sahibi olacak ve benzerleri için açıklanan herhangi bir kredi ve benzeri ödeme kolaylığı olmadı. Şu anda yatırımcıyı ürküten ikinci eve ek vergi, boş tutulan evler için vergilendirme gibi konular var," diye ekledi.
Kiralık Daire Sayısı Azaldı
Özelmacıklı, yüzde 25 kira sınırlaması nedeniyle birçok kişinin evini kiraya vermekten çekindiğini belirtti. "Uzun süren davalar, anlaşılamayan mal sahibi, kiracı problemleri aynı dönem içerisinde satışa çıkan ev sayısını artırdı. Bunlar da konut fiyatlarında arz fazlalığı oluşturarak fiyatlar enflasyonun gerisinde kaldı," dedi.
Konut Fiyatlarında Düşüş Devam Eder Mi?
Reel bazda hala düşüşün devam ettiğini belirten Özelmacıklı, "Benim tahminim yıl sonuna kadar konut fiyat endeksinde reel düşüşleri görmeye devam edeceğiz," şeklinde konuştu. Özelmacıklı, bu dönemde taşınmaz alıp kiraya vermenin daha makul hale geldiğini ifade ederek, "Konut fiyatlarında gerileme varken kira fiyatlarında aynı oranda bir gerileme söz konusu değil. Hatta kira fiyatları oldukça artmış seviyelerde. Ben bu dönemde faizlerde bir gerileme olacağını ve gayrimenkulde yatırım amaçlı alıma dönüleceğini düşünüyorum," dedi.
Yüzde 25’lik Kira Sınırlamasının Kalkması Etkili Oldu Mu?
Özelmacıklı, yüzde 25 kira sınırlamasının kalkmasıyla piyasada artan kiralık daire arzı görmediklerini belirterek, "Son dönemde piyasada kiralık daire sayısında önemli düşüşler yaşandı. Üç ay önce 280 bin seviyesinde olan kiralık daire arzı şu anda 140 bin seviyelerine kadar düşmüş vaziyette," dedi.
Merkez Bankası Başkanı'nın konut kiralarının son 1 yılda reel olarak düştüğünü söylediğini hatırlatan Özelmacıklı, "Yüzde 13 seviyelerinde çeşitli düşüşler gördük. Açıkçası son 3 ayda grafik tersine döndü. Mayıs, Haziran ve Temmuz aylarında fiyatlar yükselişe geçti. Kira artışının en önemli nedenlerinden birisi şüphesiz yeni kiralık daire olmamasıdır," dedi.
Kira Fiyatları Ne Durumda?
Özelmacıklı, en büyük kira artışlarının Doğu ve Güneydoğu illerinde görüldüğünü belirtti. "Erzurum’da kiralar son 1 yılda yüzde 170 yükseldi. O bölgedeki illerde, Gümüşhane’den Urfa’ya kadar birçok ilimizde yüzde 100’ün üzerinde artışlar var," dedi.
İstanbul’da kiralık konut fiyatlarının metrekarede 230 lira seviyelerinde olduğunu belirten Özelmacıklı, "Yani 100 metrekare bir daire 23 bin lira seviyesinde. İzmir’de bu rakam 190 TL seviyelerinde, yani 100 metrekarede 19 bin lira. Ankara’da ise yaklaşık 170 lira seviyelerinde, yani 100 metrekare bir daire için 17 bin lira seviyelerinde diyebiliriz," dedi.